Η «μόδα» των 10.000 βημάτων την ημέρα κατ’ ελάχιστο κυριαρχεί εδώ και καιρό ανάμεσα στους λάτρεις της άσκησης, αλλά κι εκείνους που ψάχνουν έναν τρόπο να διατηρούν τη φόρμα τους, χωρίς να καταπονούνται υπερβολικά. Ο λόγος που μοιάζει να αποτελεί μια επιτυχημένη «συνταγή» είναι ότι αποτελεί έναν ρεαλιστικό στόχο, χωρίς ιδιαίτερη καταπόνηση, αλλά με σημαντικά οφέλη, τόσο για τη σωματική, όσο και για την ψυχική υγεία.
Είναι όμως, πράγματι, ένας αριθμός τον οποίο θα πρέπει οπωσδήποτε να επιτυγχάνουμε;
Σύμφωνα με τη διατροφολόγο Shana Minei Spence, η θεωρία των 10.000 βημάτων είναι απλά ένας μύθος. Όπως εξηγεί σε ένα βίντεο που δημοσίευσε στο TikTok, η επιστήμη δεν επιβεβαιώνει απαραίτητα αυτή τη θεωρία.
@thenutritiontea Walk and chat #movement #joyfulmovement #10000steps #dietitiantips #moveyourbody #prospectpark #brooklynwalks #dietitiansontiktok
♬ love nwantinti (ah ah ah) – CKay
Σύμφωνα με την ίδια, οι συστάσεις για 10.000 βήματα αποτελούν στην πραγματικότητα ένα τέχνασμα μάρκετινγκ, που χρονολογείται από μια ιαπωνική συσκευή καταγραφής βημάτων της δεκαετίας του 1960. Πενήντα χρόνια μετά, εξακολουθούμε να υιοθετούμε πιστά αυτό τον κανόνα. «Προωθήσαμε έναν αριθμό ως τον απόλυτο δείκτη υγείας», σχολιάζει η Spence.
H ίδια υποστηρίζει ότι, εάν ο στόχος σου είναι να έχεις λιγότερο καθιστική ζωή, η προσπάθεια να ολοκληρώσεις έναν αυθαίρετο αριθμό βημάτων δεν είναι απαραίτητα ο καλύτερος τρόπος για να τον πετύχεις. Η ανησυχία για την καθιστική ζωή έχει ενισχυθεί από τότε που η τηλεργασία έγινε μέρος της ζωής μας. Δουλεύοντας από το σπίτι, διατρέχουμε τον κίνδυνο να κινούμαστε ακόμη λιγότερο, χάνοντας ακόμη και τα «τυχαία βήματα», αυτά που κάνουμε δηλαδή διεκπαιρεωτικά και όχι απαραίτητα με στόχο τη σωματική άσκηση, επισημαίνει η ειδικός Marie Murphy.«Η διαφορά μεταξύ της τηλεργασίας και της δια ζώσης εργασίας είναι μεγάλη σε ό,τι αφορά στα βήματα. Στο γραφείο, θα σηκωθείς να μιλήσεις με κάποιον, θα βγάλεις μια φωτοτυπία…Ακόμη και η κουζίνα ή η τουαλέτα θα είναι πιο μακριά απ’ ότι στο σπίτι σου. Πρόκειται για μικρές, καθημερινές εργασίες, που όμως συμβάλλουν στη μείωση της καθιστικής ζωής», λέει χαρακτηριστικά στο Stylist.
Είναι άστοχη η ανάγκη να υπολογίζουμε έναν ελάχιστο αριθμό βημάτων την ημέρα;
Έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης υποδηλώνει ότι μπορεί και να είναι. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ενώ η ολοκλήρωση τουλάχιστον 7.000 βημάτων την ημέρα μείωσε τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου των μεσήλικων κατά 50-70%, το περπάτημα άνω των 10.000 βημάτων την ημέρα δεν είχε επιπλέον οφέλη.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που μια επιστημονική εργασία αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα των 10.000 βημάτων. Μελέτες της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ έχουν βρει ότι οι γυναίκες που έκαναν κατά μέσο όρο περίπου 4.400 βήματα την ημέρα είχαν σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από εκείνες που έκαναν κατά μέσο όρο περίπου 2.700 βήματα την ημέρα.
Όσο περισσότερα βήματα έκαναν οι γυναίκες, τόσο χαμηλότερο ήταν το ποσοστό θνησιμότητας – αλλά μόνο μέχρι να φτάσουν τα 7.500 βήματα. Επομένως, αν τα επιπλέον 3.000 βήματα δεν βοηθούν, γιατί έχουμε τόση εμμονή μαζί τους;
Φυσικά, ο βαθμός της κίνησης και ο αριθμός των βημάτων συσχετίζονται: «Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι που κάνουν 10.000 βήματα γενικά τείνουν να πληρούν τις οδηγίες των 150 λεπτών άσκησης», εξηγεί η Murphy. «Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι για να κάνουν τόσα πολλά βήματα, οι άνθρωποι προφανώς κάνουν γρήγορο περπάτημα ή τρέξιμο».
Αυτό που πραγματικά έχει σημασία είναι η αύξηση του καρδιακού ρυθμού. Το 2018, η Δημόσια Υγεία της Αγγλίας εξέδωσε συμβουλές προς τους ανθρώπους «να επικεντρωθούν στο γρήγορο περπάτημα για να βελτιώσουν την υγεία τους».
«Η εμμονή με το να ολοκληρώνεις 10.000 βήματα είναι άστοχη, ειδικά σήμερα», προσθέτει η Murphy. «Είναι καλύτερο να εστιάσεις στην αντικατάσταση της έλλειψης αυτών των βημάτων με μια άλλη μορφή άσκησης, όπως για παράδειγμα μια προπόνηση cardio, η κηπουρική, ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου με τα παιδιά ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να σου εξασφαλίσει μια άσκηση μέτριας έντασης».
