Oι περισσότεροι από εμάς κάποια στιγμή στη ζωή μας, συμμετείχαμε σε κάποιο βαθμό, με κάποιο τρόπο στην κουλτούρα της διατροφής.

Αν και ορισμένες από τις τοξικές «διατροφικές τάσεις» έχουν πια εξαφανιστεί, αυτό δεν σημαίνει ότι η επίδραση της διατροφικής κουλτούρας δεν παραμένει ζωντανή.

Στη σημερινή κοινωνία, ο όρος «υγιής» εξακολουθεί συχνά να συσχετίζεται με τα λιγότερα κιλά και την ευτυχία. Αυτό που κάνει η κουλτούρα της δίαιτας είναι να μας κάνει να πιστεύουμε ότι η “μικροδιαχείριση” της διατροφής σας ισοδυναμεί με μια πιο ευτυχισμένη ζωή και απώλεια βάρους, κάτι που όχι μόνο δημιουργεί μη ρεαλιστικές προσδοκίες αλλά χάνει κι οποιοδήποτε άλλο ενδιάμεσα.

1. Υπάρχουν “καλές” και “κακές” τροφές

Η διαχωρισμός των τροφίμων σε “καλά” ή “κακά” απορρίπτει πολλούς ρόλους τους οποίους μπορεί να διαδραματίσει το φαγητό στη ζωή μας. Παράλληλα, μπορεί να οδηγήσει σε ενοχές ή φόβο και να δημιουργήσει μια αρνητική συσχέτιση με συγκεκριμένα τρόφιμα. Αυτή η αρνητική συσχέτιση μπορεί με τη σειρά της να τροφοδοτήσει δυσάρεστα συναισθήματα και σκέψεις όταν αποφασίζουμε να φάμε ένα συγκεκριμένο πιάτο, το οποίο υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να ικανοποιήσει τόσο την ψυχική μας υγεία όσο και τα φυσικά μας ερεθίσματα πείνας. Είναι λοιπόν σημαντικό να συνειδητοποιούμε ότι αν η κουλτούρας της δίαιτας αρχίζει να υπονομεύει άλλα κομμάτια της ζωής μας, όπως η κοινωνική ζωή ή η ψυχική υγεία, τότε αυτή η διατροφική προσέ,γγιση, όσο υγιεινή κι αν φαντάζει, δεν είναι στην πραγματικότητα υγιής. Κρατάμε λοιπόν στο μυαλό μας ότι όλα τα τρόφιμα μπορούν να θρέψουν το σώμα μας και φροντίζουμε απλώς να τα καταναλώνονται στις κατάλληλες ποσότητες και με τη σωστή συχνότητα.

2. Η πηγή της ζάχαρης έχει σημασία

Είναι αλήθεια ότι πρέπει να προσέχουμε την κατανάλωση προστιθέμενης ζάχαρης, αλλά η κουλτούρα της δίαιτας έχει οδηγήσει πολλούς στην πεποίθηση ότι η πηγή της ζάχαρης είναι αυτή που έχει τη μεγαλύτερη σημασία. Πιο συγκεκριμένα, η κουλτούρα της δίαιτας μας λέει να επιλέγουμε πάντα φυσικές πηγές ζάχαρης, όπως το μέλι ή το σιρόπι σφενδάμου (που θεωρούνται “καλές”) έναντι των εξευγενισμένων “κακών” επιλογών, όπως η λευκή ζάχαρη. Ωστόσο, όπως και πολλές από τις ιδέες που προέρχονται από την κουλτούρα της δίαιτας, οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτός ο ισχυρισμός είναι απλώς άστοχος.

Όπως υποστηρίζει η διατροφολόγος Miranda Galati, “όλες οι μορφές ζάχαρης έχουν την ίδια μοριακή δομή και το σώμα μας δεν κάνει διάκριση μεταξύ τους0 Είναι αλήθεια ότι τα διαφορετικά σάκχαρα, όπως το μέλι ή η επιτραπέζια ζάχαρη, μπορεί να διαφέρουν ως προς τον γλυκαιμικό δείκτη, αλλά τόσο η γλυκόζη όσο και η φρουκτόζη έχουν παρόμοιο αντίκτυπο στη συνολική μας υγεία“.

Έτσι, όπως και σε πολλά πράγματα στη ζωή, επίλεξε ό,τι σου αρέσει περισσότερο, έχοντας παράλληλα υπόψη σου ότι αυτό που μετράει είναι η συνολική κατανάλωση ζάχαρης και όχι τόσο η προέλευσή της.

3. Όχι στην κατανάλωση υδατανθράκων

Η κουλτούρα της δίαιτας έχει παγιώσει την αντίληψη ότι ο περιορισμός ορισμένων τροφών, όπως οι υδατάνθρακες, είναι ζωτικής σημασίας για να ζήσει κανείς έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Όταν συζητάμε για την κατανάλωση υδατανθράκων, πολλοί έχουν την εντύπωση ότι η κατανάλωσή τους οδηγεί συχνά σε αύξηση του σωματικού βάρους, αλλά αυτό απλά δεν ισχύει – ούτε είναι πρακτικό ή λογικό.

Η Galati σημειώνει ότι ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να υποστηρίξουν μια δίαιτα χαμηλότερων υδατανθράκων, ενώ άλλοι μπορεί να αισθάνονται καλύτερα όταν οι υδατάνθρακες είναι λίγο περισσότεροι. Όπως πάντα, είναι σημαντικό να καθορίζεις εσύ ποιες είναι οι ανάγκες σου και όχι εξωγενείς παράγοντες όπως ο περίγυρός ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. “Σίγουρα, βρίσκουμε υδατάνθρακες σε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα όπως σνακ ή επιδόρπια. Ωστόσο, υδατάνθρακες περιέχονται και σε τρόφιμα υψηλής βιολογικής αξίας όπως τα φασόλια, τα φρούτα, τα μη αμυλούχα και αμυλούχα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως”. Και όπως ξέρεις, αυτές είναι τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, μικροθρεπτικά συστατικά και αντιοξειδωτικά, που προάγουν την καλή υγεία και μειώνουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών και προβλημάτων υγείας.

“Σίγουρα είναι εύστοχο το να περιορίσεις τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα με υδατάνθρακες, αυξάνοντας παράλληλα την πρόσληψη τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Ωστόσο, σε μια υγιεινή διατροφή θα εξακολουθεί να υπάρχει χώρος για όλων των ειδών τους υδατάνθρακες”, συνεχίζει η Galati. Με σεβασμό πάντα στο μέτρο, θα προσθέσουμε εμείς.

4. Υπάρχει ένας συγκεκριμένος τρόπος για να είσαι υγιής

“Έχει καθιερωθεί να πιστεύουμε ότι ένας υγιεινός τρόπος ζωής προϋποθέτει να τρώμε όσο το δυνατόν πιο “καθαρά”, υποστηρίζει η διατροφολόγος Amanda Frothingham. “Προσωπικά, προσπαθώ πάντα να υπενθυμίζω στους πελάτες μου ότι εκτός της διατροφής, υπάρχουν πολλά άλλα στοιχεία στον τρόπο ζωής που συμβάλλουν στο να είμαστε υγιείς, όπως η διαχείριση του στρες ή ο ύπνος“.

Παίρνοντας τη σκυτάλη από την Frothingham, η διατροφολόγος Jenna Werner, τάσσεται υπέρ του να δίδεται προτεραιότητα στη διαχείριση του στρες, στην ποιότητα του ύπνου, στην επαρκή ενυδάτωση και στη σχέση μας με το φαγητό και το σώμα μας. Και όλα αυτά, πολύ πριν μιλήσουμε για το φαγητό αυτό καθεαυτό.

Εξάλλου, οι διατροφικές ανάγκες διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ως εκ τούτου, οι διαιτολόγοι συνιστούν να είμαστε πολύ προσεκτικοί πρωτού υιοθετήσουμε την οποιαδήποτε δημοφιλή δίαιτα, ειδικά αν αυτή βασίζεται στην κατανάλωση ενός προκαθορισμένου αριθμού θερμίδων ή στον αποκλεισμό ολόκληρων κατηγοριών τροφίμων.

“Όσον αφορά τη διατροφή, είναι πολύ σημαντικό να έχουμε ένα διατροφικά και συναισθηματικά ικανοποιητικό πρόγραμμα γευμάτων με το οποίο θα αισθανόμαστε καλά, ανεξάρτητα από τους στόχους μας για την υγεία”, λέει η Galati.

5. Τα συμπληρώματα διατροφής είναι απαραίτητα για καλή υγεία

Αν υπάρχει ένα πράγμα για το οποίο είναι γνωστή η κουλτούρα των διαιτολογίων, είναι η προώθηση διαφόρων συμπληρωμάτων διατροφής ελιξίρια υγείας, ευεξίας ή ομορφιάς. “Οι άνθρωποι συχνά αισθάνονται ότι πρέπει να παίρνουν μια λίστα από συμπληρώματα, σκόνες και υπερτροφές για να είναι υγιείς, αλλά συχνά είναι ακριβά και συνήθως περιττά”, λέει η Galati. Όμως, έχει σημασία να έχουμε υπόψιν μας, ότι εκτός από αμφίβολη συνεισφορά στην υγεία μας, “τα συμπληρώματα προορίζονται για να συμπληρώνουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής”, και συνεπώς δεν υποκαθιστούν μια υγιεινή δίαιτα. Τέλος είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι “η ουσιαστικότερη πρακτική για όποιον θέλει να προασπίσει την υγεία του, είναι ένας τακτικός αιματολογικός έλεγχος σε συνδυασμό με μια καλή επικοινωνία με το θεράποντα ιατρό. Ιδίως δε αν έχει υπάρχει η οποιαδήποτε ανησυχία ή υποψία για έλλειψη σε κάποιο διατροφικό συστατικό”.

Σε κάθε περίπτωση, αν δεν υπάρχει έλλειψη, τότε ενδεχομένως να μην υπάρξει ούτε και όφελος από τη λήψη κάποιου διατροφικού συμπληρώματος.

Η Galati εξακολουθεί να πιστεύει ότι η επιλογή των διατροφικών πηγών είναι ο καλύτερος δρόμος που μπορεί να ακολουθήσει κανείς για να προσλάβει τα συστατικά που χρειάζεται για να είναι υγιής. “Όταν καταφέρνουμε να βρούμε ένα ισορροπημένο διατροφικό πλάνο το οποίο θα μπορεί να λειτουργήσει για εμάς, τότε είναι που θα μπορούμε να είμαστε πραγματικά ικανοποιημένοι και ευχαριστημένοι. Αν πάλι δυσκολεύεσαι να καταναλώσεις λαχανικά, τότε προσπάθησε να σκεφτείς ποια λαχανικά θα μπορούσαν να σου αρέσουν και να εξερεύνησε τρόπους με τους οποίους μπορείς να τα μαγειρέψεις και να τα εντάξεις στο πρόγραμμα.”