Αρκετή αναφορά έχει γίνει στα όσα μας πλήγωσαν ως παιδιά, λίγα όμως ξέρουμε για το πως εμφανίζονται στη ζωή μας στο σήμερα. Εγώ έψαξα, παρατήρησα «έξω» και «μέσα» μου και τελικά κατέληξα στο εξής: Πολλά προβλήματα που μπορεί να έχουμε, σχετίζονται συχνά με τραύματα που αποκτήσαμε ως παιδιά.

Όταν μιλάμε για τραύματα, ασφαλώς δεν εννοούμε μόνο όσα αφορούν την σωματική ή ψυχολογική κακοποίηση, ούτε όμως αναφερόμαστε και σε ένα συγκεκριμένο συμβάν που χάραξε την μνήμη μας. Στα τραύματα της ζωής μας, και κυρίως της παιδικής μας ηλικίας ανάγονται όλες εκείνες οι μικρές συμπεριφορές που συνέβαιναν κατ’ εξακολούθηση και τελικά είχαν αντίκτυπο στις συνήθειες αλλά και στην αυτοεκτίμηση μας.

«Πολυάσχολε εαυτέ μου, εσύ»

Ένα από τα σημάδια που μαρτυρούν την ύπαρξη παιδικών τραυμάτων είναι οι συμπεριφορικοί εθισμοί που μπορεί να υιοθετήσει κάποιος. Η εργασιομανία, η ατελείωτη τάση να ασχολείται κάποιος με τα ζητήματα των άλλων αλλά και η κατάχρηση των social media είναι μερικά από τα πιο συνηθισμένα παραδείγματα.

Στην κατηγορία αυτή, ανήκουν όλες οι συνήθειες που υιοθετεί κάποιος προκειμένου να κρατάει το μυαλό του σε μια μόνιμη εγρήγορση αποφεύγοντας τη σκέψη του μεγαλύτερου προβλήματος. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται στο μυαλό η αίσθηση πως αγνοώντας το πρόβλημα, τελικά δεν το σκέφτεσαι, δεν το αναπαράγεις κι άρα εκείνο ευτυχώς δεν υφίσταται. Ή μήπως όχι;

Στην περίπτωση ενός τραύματος συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Οι πολυάσχολοι άνθρωποι είναι αυτοί που συχνά προσπαθούν να ξεφύγουν από κάτι, ενώ φοβούνται να επιβραδύνουν επειδή όταν το έκαναν στο παρελθόν, άρχιζαν οι καταθλιπτικές τάσεις και γέμιζαν με άγχος. Έτσι, θέτουν μόνιμα υψηλούς στόχους, πιστεύοντας πως όσο περισσότερα πετύχουν κι όσο καλύτερα αποδώσουν, τόσο καλύτεροι θα νιώσουν. Αυτή η τακτική έχω να σου πω, πως δυστυχώς καταλήγει σε έναν φαύλο κύκλο για αυτό και παρατηρείται πως αυτοί οι άνθρωποι σπάνια χαίρονται με τα αποκτήματα τους.

Λίγο ή και πολύ περιστασιακό σεξ

Ας γίνει ξεκάθαρο πως μόνο κακό δεν είναι κάποιος να θέλει αποκλειστικά και μόνο το σεξ στη ζωή του, πόσο μάλλον αν είναι περιστασιακό. Επίσης δεν κατηγορούμε ούτε και λέμε «όχι» σε μια τέτοιου είδους επιλογή, αρκεί να γίνεται συνειδητοποιημένα.

Από την άλλη, αν το δούμε μέσα από το πρίσμα του παιδικού τραύματος, πολλοί είναι αυτοί που επιλέγουν την εναλλαγή πολλών συντρόφων χωρίς να έχουν τη θέληση να επενδύσουν σε κάτι παραπάνω. Αυτό αρκετές φορές συμβαίνει γιατί δε θέλουν να εμπλακούν συναισθηματικά με ένα άλλο πρόσωπο και τελικά πληγωθούν. Ένα άτομο λοιπόν, όσο στερεοτυπικό κι αν ακούγεται, είναι πιθανό να προσπαθεί ως ενήλικας να βρει την επιβεβαίωση με όποιον άνθρωπο είναι δυνατό, έστω και παροδικά. Πόσο μάλλον αν αυτό συνοδεύεται από παραμέληση και καταπάτηση της αυτοπεποίθησης στην παιδική ηλικία.

Προβληματικές καταστάσεις; Εγώ είμαι εδώ

Έχεις ακούσει ποτέ μια από τις θεωρίες του Φρόιντ για τις ερωτικές μας σχέσεις; Σύμφωνα με τα λεγόμενα του (και όχι άδικα), έλκουμε τον γονέα του αντιθέτου φύλου.

Τι θα πει αυτό; Θα πει πως μέσα μας δημιουργείται από την παιδική μας κιόλας ηλικία μια ασυνείδητη διαδικασία κατά την οποία το άτομο προσπαθεί να επιλύσει το άλυτο τραύμα του, ερχόμενος πιο κοντά του. Μπορεί δηλαδή να βλέπει μια προβληματική κατάσταση από χιλιόμετρα μακριά, παρόλα αυτά αυτό του μοιάζει για κάποιον λόγο αυτομάτως και οικείο.

Δεδομένου αυτής της άνεσης λοιπόν, θεωρεί την οποιαδήποτε διαπροσωπική κατάσταση διαχειρίσιμη και κάπως έτσι την επιλέγει, παρά την συναισθηματική επικινδυνότητα της κατάστασης.

Ζητήματα προσκόλλησης σε επανάληψη

Και αυτά ναι, είναι ομολογουμένως από τα πιο δύσκολα και πιο περίπλοκα ως προς την επίλυση τους.

Άνθρωποι που καλώς ή κακώς δεν κατάφεραν να έχουν μια υγιή σχέση με τους ανθρώπους που τους μεγάλωσαν στην τρυφερή ηλικία των παιδικών τους χρόνων, δυσκολεύονται κατά πολύ να διατηρήσουν τις σχέσεις τους μεγαλώνοντας.

Αν για παράδειγμα ένα άτομο μεγάλωσε μέσα σε ένα κλίμα όπου η αξία του συνεχώς δοκιμαζόταν, στο μέλλον υπάρχουν τεράστιες πιθανότητες να προσπαθεί συνεχώς να αποδείξει την αξία του και να κερδίσει την προσοχή που δεν κατάφερε να κερδίσει όσο ήταν ακόμα παιδί.

Όπως αντιλαμβάνεσαι, είναι πολύ πιθανό τέτοια άτομα να αποσύρονται από σχέσεις, ακόμα και αν το άλλο άτομο τους προσφέρει την αγάπη και το ενδιαφέρον που πραγματικά αναζητούν.

Συνεχής αυξομείωση βάρους

Θα το έχεις ακούσει (δεν μπορεί) πως κάθε ανεπίλυτο πρόβλημα έχει τη δύναμη να σου δημιουργήσει οποιαδήποτε στιγμή, ένα ζήτημα υγείας. Από το πιο σοβαρό έως το πιο απλό.

Είτε λοιπόν αυτό ονομάζεται υπερφαγία, είτε ονομάζεται ανορεξία, είτε βουλιμία, είτε διαβήτης, αποτελεί πρόβλημα προς επίλυση.

Σύμφωνα με πολυάριθμες μελέτες, η παχυσαρκία έχει επιβεβαιωθεί πως δεν προκύπτει απλά λόγο της δυσκολίας του ατόμου να χάσει βάρος. Αντιθέτως, ξεπερνά την γενετική και τείνει στο να οφείλεται στη συσσώρευση χρόνιου στρες στο σώμα.

Άνθρωποι με παιδικό τραύμα είναι συχνά αυτοί που συνειδητά ή ασυνείδητα, επιλέγουν να τρώνε πολύ για να νιώσουν έστω και σωματικά, τη συναισθηματική πληρότητα που δεν βίωσαν στη ζωή τους και ιδιαιτέρως όσο υπήρξαν παιδιά. Κάποιοι άλλοι από την άλλη, καταφεύγουν στην υπερκατανάλωση φαγητού με σκοπό να φαίνονται λιγότερο ελκυστικοί. Αυτήν τη συμπεριφορά υιοθετούν συνήθως άτομα που κακοποιήθηκαν κάποια στιγμή στο παρελθόν και θεωρούν πως θα προστατεύσουν τον εαυτό τους δημιουργώντας μια λιγότερη ελκυστική από τα δεδομένα, εικόνα. Αντίστοιχα και όσοι οδηγούνται στην ανορεξία.

Κάποιοι τιμωρούν τον εαυτό τους μέσω της στέρησης της τροφής, για να δημιουργήσουν την εικόνα που ήθελαν οι άλλοι να βλέπουν πάνω τους, ενώ άλλοι απλώς θέλουν να ελέγχουν τον εαυτό τους, επαινώντας τον με φαγητό όταν καταφέρνει κάτι ή με το να του το στερούν όταν νιώθουν ότι αποτυγχάνουν.

I have good news

Τα ευχάριστα νέα κάπου εδώ είναι πως ευτυχώς τα παιδικά τραύματα θεραπεύονται και μάλιστα ολοκληρωτικά. Το ζήτημα είναι πόσα αποθέματα υπομονής έχεις και έχουμε για να πετύχουμε έναν τέτοιο σκοπό. Οι ισορροπίες, φίλε και φίλη, είναι για να αλλάζουν και για να προσαρμόζονται κάθε φορά στα νέα δεδομένα της ζωής μας.

Απελευθέρωσε τις «κλειδωμένες» σκέψεις σου. Αποδέξου και αγκάλιασε όσα καλά και όσα κακά σε έφεραν ως εδώ σήμερα και άσε τον εαυτό σου να πάρει επιτέλους μια τεράστια ανάσα.

Και φυσικά δώσε βάση στο πιο σημαντικό: Κράτα αποστάσεις από κάθε τι προβληματικό, κάθε τι που σου θολώνει το μυαλό και δεν σου επιτρέπει να δεις καθαρά το τοπίο. Ένα τοπίο που ολοκληρωτικά σου ταιριάζει κι ας μην το έχεις συνηθίσει. Θα το δεις (κι αυτό είναι υπόσχεση) πως η αλλαγή βρίσκεται τόσο κοντά, κι ας μοιάζει μονίμως να βρίσκεται μίλια μακριά μας.