Δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι γκρινιάζω χαριτωμένα.

Τα παράπονά μου όσα περνούν τα χρόνια θυμίζουν όλο και περισσότερο τη Χαρούλα Πεπονάκη του Ρετιρέ, όταν δεν είχε πια υπομονή και μάλωνε στις δημόσιες υπηρεσίες. Αλλά υπάρχει λόγος για αυτή την εξέλιξη.

Ήταν αρκετά χρόνια πριν όταν άρχισα να παρατηρώ μία συγκεκριμένη αντίδραση των ανθρώπων. Κυρίως των αντρών.

Είχα ζητήσει από έναν συνάδελφο-φίλο να με συνοδεύσει στην αντιπροσωπεία αυτοκινήτων που είχα επιλέξει προκειμένου να κάνω test drive σε ένα αυτοκίνητο. Από την ώρα που μπήκαμε στην έκθεση αυτοκινήτων ήταν σαν να μην ήμουν εγώ η πιθανή πελάτης, ο πωλητής έβλεπε μόνο τους άντρες. Ίσως κάποια οφθαλμική δυσλειτουργία; Υπάρχει άραγε αυτό; Να δεις που φταίει το 1,65 μου λοιπόν, σκέφτηκα. Ήμουν ανάμεσα σε δύο πολύ ψηλούς άντρες.

Ίσως να μην φαινόμουν καλά και έκανα ένα βήμα πιο μπροστά. Μόλις ζήτησα περισσότερες διευκρινήσεις για τα ελαστικά πίστεψα ότι δεν μιλάω αρκετά δυνατά. Όταν πια επιβεβαίωσα δεν έφταιγε η διάπλασή ή η φωνή μου ήταν η στιγμή που ο πωλητής γύρισε και με κοίταξε. Bingo, σκέφτηκα, για να τον ακούσω να μου απευθύνει τον λόγο ρωτώντας με ποιο χρώμα προτιμώ.

Δεν αρκεί που έχω αλλάξει αρκετές φορές λάστιχο μόνη μου, δεν αρκεί που μπορώ να καταλάβω πως ακούγεται ένας ιμάντας χρονισμού όταν χρειάζεται αλλαγή. Όσο φοράω κραγιόν δεν αφορούν εμένα οι εξηγήσεις για την κατανάλωση, το ABS, τα ελαστικά, τα service και την 7ετή εγγύηση. Οι γυναίκες για κάποιους είναι εκεί μόνο γιατί ξεχωρίζουν το γαλάζιο από το μπλε ή ίσως έχουν άποψη για τη χωρητικότητα του πορτ παγκάζ, μιας και για τους ίδιους ανθρώπους είναι κι εκείνες που έχουν πάντα τις περισσότερες αποσκευές.

Πόσα στερεότυπα να χωράνε σε μία έκθεση αυτοκινήτων πια; 

Πήρα βαθιά ανάσα, μίλησα και ακούστηκα. Ακόμα κι αν ήταν με τη δεύτερη προσπάθεια. Με ήρεμη, καθαρή, δυνατή φωνή και σωστή άρθρωση τον διέκοψα την ώρα που εξηγούσε κάτι για τα συνθετικά λάδια για να τον ρωτήσω αν υπάρχει κάποια γυναίκα στις πωλήσεις. Με κοίταξε κάνοντας μία μικρή παύση και μου είπε πως είναι μόνο εκείνος εκεί για εμάς. Και κάπως έτσι φύγαμε αφήνοντας τον να μας κοιτάζει μισοειρωνικά-μισοαπορημένα.

Δύο μέρες μετά έστειλα μία επιστολή στη μαμά-εισαγωγική στην Ελλάδα. Δέκα μέρες μετά κάλεσα και ζήτησα τον υπεύθυνο στις Δημόσιες Σχέσεις. Δεκαπέντε μέρες μετά πήγα στα γραφεία τους στην Εθνική οδό παρκάροντας με το καινούργιο μου αυτοκίνητο, άλλης μάρκας, στην πιο άνετη θέση του parking τους, ελπίζοντας να ήταν η θέση του Προέδρου.

Ο κύριος που με υποδέχτηκε μου πρόσφερε καφέ, με άκουσε προσεκτικά, απολογήθηκε για τη συμπεριφορά του συνεργάτη τους και για αρκετή ώρα πράγματι με είχε πείσει. Μάλλον τα παράπονά μου εισακούστηκαν. Μέχρι που ξεστόμισε: Αν είχα τη δυνατότητα θα σας πρόσφερα κι ένα πακέτο σε spa μου είπε, συμπληρώνοντας χαριτολογώντας πως οι γυναίκες πάντα ξεχνάμε τα παράπονά μας μπροστά σε ένα τριήμερο spa.”Έχασα τον χρόνο μου, λυπάμαι”, ήταν το πιο έξυπνο πράγμα που σκέφτηκα να πω εκείνη τη στιγμή και έφυγα μετανιωμένη που -για άλλη μία φορά- δεν σκέφτηκα κάτι πραγματικά εύστοχο να πω αλλά ευτυχώς σκέφτηκα να χτυπήσω δυνατά την πόρτα πίσω μου. Μόλις βεβαιώθηκα ότι είμαι πια σχεδόν τρία χιλιόμετρα μακριά του άρχισα να κλαίω πάνω από το τιμόνι.

Μέχρι εκείνη τη στιγμή ο στόχος μου ήταν να καταγγείλω τη σεξιστική συμπεριφορά των συνεργατών της εταιρείας.

Από εκείνη τη στιγμή ο στόχος μου γιγαντώθηκε. Έπρεπε να αλλάξει η πεποίθηση ότι οι γυναίκες που εκδηλώνουν τα παράπονά τους χρειάζονται τρεις μέρες διακοπές. Ή έχουν περίοδο. Ή χρειάζονται σεξ.

Σκεφτόμουν για μέρες τι συμβαίνει γύρω από την καταγγελία παραπόνων που κάνει μία γυναίκα. Η κοινωνία μάλλον δεν ξέρει τι να κάνει με αυτήν. Φαντάστηκα τον παραπάνω κύριο να κάνει βόλτα στα γραφεία των συναδέλφων του και να διηγείται την ιστορία γελώντας. Σχεδόν τους άκουγα να με βαφτίζουν υστερική, συναισθηματική, υπερβολική ή και «τρελή». Επειδή ήμουν 25 μάλλον είχα γλυτώσει την ταμπέλα της γεροντοκόρης. Για κάποιους άντρες λοιπόν είμαστε ονειροπόλες, συναισθηματικές, παραπάνω ευαίσθητες, ιδιότροπες και σε κάποιες περιπτώσεις «τριχωτές φεμινίστριες». ”Οι γυναίκες είναι «too much» όταν διαμαρτύρονται, μερικές είναι υστερικές” μου είπε ο περιπτεράς της γειτονιάς μου όταν τον ρώτησα πως αντιδρά όταν ακούει τα παράπονα μιας γυναίκας.

Πότε ήταν η τελευταία φορά που ένας άντρας ονομάστηκε υστερικός; Στην πραγματικότητα, ο όρος “υστερία” προέρχεται από το αρχαιοελληνικό «ύστερον» ή «υστέρα» που σημαίνει τη γυναικεία μήτρα, κι από τον Ιπποκράτη που συνέδεσε συμπτώματα όπως οι ψευδαισθήσεις και η νευρικότητα με την κίνηση της μήτρας. Άρα ένας άνδρας δεν μπορεί να θεωρηθεί υστερικός λόγω έλλειψης μήτρας; Αν τρακάρεις το καινούργιο αυτοκίνητο ενός άνδρα θα ήθελα να συζητήσουμε ξανά πόσο θέμα ανατομίας είναι τελικά η υστερία.

Τελικά όλο αυτό συμβαίνει σε ένα μισογυνιστικό πλαίσιο; 

Όταν στέλνω ένα αυστηρό email με τα παράπονά μου σε έναν άντρα συνεργάτη ανησυχώ αμέσως ότι δεν θα του είμαι πια συμπαθής. Λες και οι γυναίκες κοινωνικοποιούμαστε με μοναδικό σκοπό να είμαστε ευχάριστες και αποδεκτές σχεδόν από τη γέννηση μας. Όταν βγαίνουμε εκτός αυτής της γραμμής, γινόμαστε «δύσκολες» και υπεραναλυτικές. Η ουσία του παραπόνου μας χάνεται και στο επίκεντρο μπαίνει το ”Περιμένεις περίοδο;”.

Και τι απομένει τελικά σ αυτό το δωμάτιο; Μία συζήτηση που μένει μετέωρη, ένα πρόβλημα που μένει άλυτο και ένας άντρας που δεν μεγάλωσε σωστά.

Ευτυχώς οι εξαιρέσεις είναι πολλές. Άνδρες που έχουν καθαρό μυαλό να σε ακούσουν, άνδρες που με τη συμπεριφορά τους δεν σου δημιουργούν παράπονα, άντρες που αφήνουν αυτό που κάνουν για να σε ακούσουν, άντρες που έχουν διάθεση να συζητήσουν, να ζητήσουν συγνώμη, να διορθώσουν το λάθος ή να σε βοηθήσουν να κατανοήσεις το δικό σου. Άντρες που πίσω από το κόκκινο κραγιόν σου δεν βλέπουν μία ευαίσθητη γυναίκα με περίοδο, έτοιμη να εκραγεί από τις ορμόνες της. Βλέπουν έναν άνθρωπο με παράπονα που θέλει να συζητήσει.

Σκέψου το. Κι όσο το σκέφτεσαι εγώ θα πάρω έναν άντρα για παρέα και θα πάω να ψάξω για καινούργιο αυτοκίνητο. Πλέον είμαι πιο έτοιμη από ποτέ για αυτό.

first published: Ιούν 10, 2021