Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Πολλοί νομίζουν ότι αυτή η μέρα απλά υπάρχει για να γιορτάζεται η θηλυκότητα της γυναίκας με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ενώ στην πραγματικότητα είναι μια ημερομηνία-σύμβολο επανάστασης, ημέρα μνήμης των αγώνων υπέρ του φεμινισμού, δηλαδή της διεκδίκησης ίσων δικαιωμάτων μεταξύ των δύο φύλων.

Άλλοι αγώνες είναι μικρότεροι, άλλοι μεγαλύτεροι, άλλοι γίνονται δίνοντας προσωπικές μάχες ή κάνοντας συλλογικές διαμαρτυρίες, άλλοι γίνονται κάνοντας θόρυβο ενώ κάποιοι είναι αθόρυβοι σαν εσωτερική δύναμη.

Όλες οι μάχες όμως έχουν έναν κοινό στόχο και επειδή η τέχνη πάντα πάει χεράκι χεράκι με τη ζωή, ο κινηματογράφος δεν θα αποτελούσε εξαίρεση.

She said

Tι σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς τη έκφραση metoo; Το #metoo είναι ένα από τα διασημότερα hashtags των τελευταίων ετών, σήμα κατατεθέν του ομώνυμου φεμινιστικού κινήματος και αγώνα ενάντια στις στην παρενόχληση των γυναικών, αφετηρία του οποίου ήταν οι αμέτρητες σεξουαλικές επιθέσεις του Harvey Weinstein, μεγαλοπαραγωγό ταινιών στο Hollywood, ενάντια σε γυναίκες του χώρου, από βοηθούς μέχρι ηθοποιούς.

Γυναίκες νέες γεμάτες όνειρα και φιλοδοξίες που τους πήρε τη φωνή, τη δύναμη και συνεπώς ολόκληρη τη ζωή αντικαθιστώντας το κενό αυτό από ντροπή και τύψεις, σε έναν κόσμο φτιαγμένο από άντρες για άντρες.

Στην ταινία παρακολουθούμε την πορεία δύο δημοσιογράφων και ερευνητικών ρεπόρτερ των New York Times και τον αγώνα τους προς την αποκάλυψη της αλήθειας γύρω όχι μόνο από την εν λόγω σεξουαλική παρενόχληση, αλλά και το ξεμπρόστιασμα ενός ολόκληρου συστήματος βουτηγμένο στην υποκρισία, που γνώριζε και αποσιωπούσε στο όνομα των μεγάλου αδελφού, δηλαδή του χρήματος και της δύναμης.

Το ανατριχιαστικό με την ταινία είναι πως πρόκειται όχι απλά για ένα βιογραφικό φιλμ, αλλά για μια προσωπική μαρτυρία με ντοκιμαντερίστικο χαρακτήρα. Όλα τα ονόματα που χρησιμοποιούνται είναι πέρα για πέρα τα ονόματα της πραγματικής ιστορίας και όχι προϊόντα μυθοπλασίας, αυτό καθώς και διάφορα άλλα στοιχεία όπως η πραγματική φωνή της Gwyneth Paltrow σε ένα τηλεφώνα στο οποίο όντως είχε δώσει την προσωπική της μαρτυρία, συνθέτουν ένα φιλμ παραπάνω από ρεαλιστικό.

Girlhood

Είχα δει το Girlhood πριν από ένα χρόνο, μία κρύα για τα δεδομένα της Αθήνας μέρα, μια μελαγχολική Δευτέρα σε ένα από τα πανέμορφα οικεία σινεμά-καταφύγια της πόλης. Μόλις έφυγα αποφάσισα πως δεν θα υπάρχει ταινία που θα έχει σκηνοθετήσει η Celine Sciamma και εγώ δεν θα την έχω δει.

Στην ταινία παρακολουθούμε μια έφηβη έγχρωμη κοπέλα, στα προάστια του Παρισιού, η οποία προσπαθεί να βρει τα πατήματα της αναζητώντας την αποδοχή από την κουλ γυναικεία παρέα συνομήλικων και την υπεράσπισή του εαυτού της έναντι στην κακοποιητική συμπεριφορά του αδερφού της. Η Sciamma σκιαγραφεί συγκινητικά τη μετάβαση από τον παιδικό στον ενήλικό κόσμο, η αλλιώς την εφηβεία, καθώς και τη ζωτική σημασία των ομόφυλων συνοδοιπόρων μας σε μια φάση που νιώθουμε χαμένες.

Σε έναν κόσμο που προσπαθεί να μας πείσει πως δεν υπάρχει γυναικεία φιλία, πως οι γυναίκες είναι μεταξύ τους ανταγωνιστικές και ζηλιάρες, που θεωρείται κομπλιμέντο η έκφραση “εσύ δεν είσαι σαν τις άλλες”, έρχονται τέτοιες γυναικείες φωνές που εξυμνούν την γυναικεία φιλία και της δίνουν τη θέση που τους αξίζει.

Little Women

“Οι γυναίκες έχουν μυαλό και ψυχή, ακριβώς όπως έχουν και καρδιά. Έχουν φιλοδοξίες και ταλέντο, ακριβώς όπως έχουν και ομορφιά. Και κουράστηκα οι άνθρωποι να λένε πως η αγάπη είναι το μόνο το οποίο ζητάει μια γυναίκα”.

To 1868, όταν η Louisa May-Alcott έγραψε τις παραπάνω οι λέξεις ελάχιστες γυναίκες στην Αγγλία σπούδαζαν, αυτοσκοπός της ζωής μια γυναίκας ήταν και έπρεπε να ήταν να βρει ένα σύζυγο (το καλό ήταν όρος διαπραγματεύσιμος), να παντρευτεί, να κάνει παιδιά και να περάσει όλη της τη ζωή παρακολουθώντας και καμαρώνοντας τα παιδιά της να μεγαλώνουν.

Το 2019 όταν η Greta Gerwig ανέλαβε την μεταφορά του στη μεγάλη οθόνη έχουν αλλάξει πολλά πράγματα, αλλά όχι όσα θα θέλαμε. Οι γυναίκες ακόμη θεωρείται ότι ψάχνουν περισσότερο για σχέση και αντιμετωπίζονται καχύποπτα αν απαντήσουν αρνητικά στο αν ήθελαν να κάνουν παιδιά.

Με μια σύνθεση βιογραφικών στοιχείων, πρόκειται για ένα φιλμ που σκιαγραφεί την αντίσταση της Jo, της μια εκ των τεσσάρων κορών στη οικογένειας March, να ακολουθήσει αυτόν τον πατροπαράδοτο τρόπο ζωής και να χαράξει το δικό της κομμάτι αφοσιωμένη στην καριέρα της, καθώς και τη σχέση με τις 3 αδερφές της και την μεταξύ τους, όχι πάντα ευχάριστη, αλληλεπίδραση.

Bad Luck Banging or Looney Porn

Πόσο κακό είναι μια γυναίκα να κάνει έρωτα με τον άντρα της; Καθόλου. Πόσο κακό είναι να κάνει έρωτα με τον άντρα της και να το βιντεοσκοπούν για την προσωπική τους ευχαρίστηση; Οκ, όχι τόσο καθωσπρέπει, αλλά ας πούμε ανεκτό. Πόσο κακό είναι μια γυναίκα να κάνει έρωτα με τον άντρα της με εξαιρετικά σεξουαλική διάθεση (πρωτοποριακό) και να διαρρέει στο ίντερνετ, ενώ είναι μια σοβαρή επαγγελματίας; Εγκληματικό.

Σε αυτό το ευφυέστατο ρουμανικής καταγωγής φιλμ, μια γυναίκα αντιμετωπίζει αρχικά τον εαυτό της ως φυγά έως έρχεται αντιμέτωπη με τα υβριστικότερα σχόλια από τον σύλλογο του σχολείου και τους γονείς των μαθητών, δικάζεται σε λαϊκό δικαστήριο, επειδή πολύ απλά “έκανε έρωτα με τον άντρα της”. Το φιλμ χωρίζεται σε 3 πράξεις, εξαιρετικά πλάνα και φιλοσοφικά ερωτήματα τα οποία κορυφώνονται σε ένα από τα πιο αναπάντεχα φινάλε ταινιών που έχω παρακολουθήσει.

Lost Daughter

“Έκανα αυτό το φιλμ, γιατί δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλές ταινίες γυρισμένες από τη γυναικεία ματιά”, είπε η Maggie Gyllenhaal στην συνέντευξη τύπου που ακολούθησε την επίσημη πρεμιέρα της ταινίας στο Open Air Festival το προηγούμενο καλοκαίρι. Ήμουν εκεί, σκεφτόμουν αυτή την ταινία για μέρες.

Χωρίς να είναι απαραίτητα κάποιο κινηματογραφικό αριστούργημα, εκείνη τη βραδιά έφυγα από το Αττικό Άλσος, με έναν κόμπο στο στομάχι, αλλά και με ένα αίσθημα ανακούφισης. Μιλούσα για μήνες για αυτή την ταινία, όχι γιατί ήταν η καλύτερη που είχα δει εκείνη την περίοδο, αλλά γιατί χτύπησε χορδές πάρα πολύ ευαίσθητες.

Το αφήγημα της πατριαρχίας, το πως μια γυναίκα θέλει να ουρλιάξει πως “Ναι έκανα παιδιά και μπορεί αυτό να μην είναι το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή μου ή τουλάχιστον σίγουρα το μόνο που θα με κάνει ευτυχισμένη” και να μην μπορεί. H Leda, μια μεσήλικη γυναίκα, καταφεύγει σε διακοπές στις Σπέτσες όπου ένα περιστατικό στέκεται αφορμή για να ξεκινήσει μια προσωπική ενδοσκόπηση τραυμάτων τα οποία κρατούσε μέσα της για χρόνια.

Η Leda δεν νιώθει καλή μάνα, πιστεύει πως δεν φρόντισε αρκετά τα παιδιά της, επειδή νοιαζόταν πολύ για την ακαδημαϊκή της καριέρα, ένα κενό που προσπαθεί να αναπληρώσει φροντίζοντας μια κλεμμένη κούκλα ενός παιδιού.

Όλες αυτές οι απατήσεις που έχει το σύστημα από την γυναίκα που γίνεται μάνα, όλη η διαμάχη με τα παιδιά και ιδιαίτερα τα κορίτσια, όλη αυτή η προδοσία, όλες οι θυσίες που έκαναν οι γυναίκες για να μπορέσει ο άντρας τους να ανελιχθεί επαγγελματικά είναι πράγματα για τα οποία οι άντρες δεν έρχονται τόσο συχνά αντιμέτωποι, επειδή ποτέ δεν ρωτήθηκαν πως θα μπορέσουν να συνδυάσουν καριέρα και οικογένεια.