Συχνά αποκαλούμε ναρκισσιστή κάποιον που φέρεται αλαζονικά. Σύμφωνα την κλινική ψυχολόγο Monica Vermani, ωστόσο, ο ναρκισσισμός είναι μια σπάνια διαταραχή προσωπικότητας.
Στην πραγματικότητα, η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας είναι μια ιατρική διάγνωση που μπορεί να αξιολογηθεί και να δοθεί μόνο από έναν επαγγελματία ιατρό. Όπως οι περισσότερες διαγνώσεις, ο ναρκισσισμός κινείται σε ένα φάσμα, γεγονός που σημαίνει ότι καθιστά ακόμη δυσκολότερη τη διάγνωση σε ένα άτομο.
Η επαφή με έναν ναρκισσιστή μπορεί να σε ταλαιπωρήσει, αλλά είναι σημαντικό να κατανοήσεις τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, για να μπορέσεις να τον καταλάβεις.
Το yahoo.com σου αποκαλύπτει τους 3 κυρίαρχους τύπους ναρκισσισμού. Υπάρχουν πολλά είδη ναρκισσισμού, αλλά τα πιο γνωστά είναι ο κρυφός, ο φανερός και ο κακοήθης.
Συγκαλυμμένος ναρκισσισμός
Σύμφωνα με την Vermani, πρόκειται για τον πιο κοινό τύπο ναρκισσισμού. «Ο συγκαλυμμένος ναρκισσιστής είναι ιδιαίτερα επικεντρωμένος στον εαυτό του, αλλά παράλληλα τρέφει έναν βαθύ φόβο ή την αίσθηση ότι δεν είναι αρκετός», εξηγεί η Vermani, προσθέτοντας ότι, σε αντίθεση με τους φανερούς ναρκισσιστές, οι κρυφοί είναι πιο πιθανό να εσωτερικεύσουν την κριτική και να την εκλάβουν πιο σκληρά από το αναμενόμενο.
Έκδηλος ναρκισσισμός
«Αυτό το είδος ναρκισσισμού είναι εκείνο το οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν με μια ναρκισσιστική προσωπικότητα», εξηγεί η Vermani. «Οι εμφανείς ναρκισσιστές τείνουν να υπερεκτιμούν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη και τις ικανότητές τους». Αυτά τα άτομα είναι πιο πιθανό να αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους, σε αντίθεση με τους κρυφούς ναρκισσιστές. Από την άλλη, συναισθήματα όπως η λύπη, η ανησυχία ή η μοναξιά μπορούν να τους φέρουν σε αμηχανία.
Κακοήθης ναρκισσισμός
Πρόκειται για έναν σοβαρό τύπο ναρκισσισμού, που μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα στο άτομο που ζει με αυτή τη διαταραχή, υποστηρίζει η Vermani. «Είναι πιο στενά συνδεδεμένος με τον φανερό, παρά με τον κρυφό ναρκισσισμό, καθώς ο κακοήθης ναρκισσιστής μπορεί να έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά ναρκισσισμού, μαζί με στοιχεία αντικοινωνικής διαταραχής προσωπικότητας», λέει. Αυτά τα άτομα είναι πιο επιρρεπή σε καταχρήσεις ή προβλήματα με το νόμο.
Πώς μπορείς να αναγνωρίσεις τον ναρκισσισμό;
Κάθε είδος ναρκισσισμού έχει το δικό του σύνολο χαρακτηριστικών και αναγνωριστικών στοιχείων.
Το άτομο με συγκαλυμμένο ναρκισσισμό είναι τυπικά εσωστρεφές και αποφεύγει την προσκόλληση. Συνήθως έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση, ανασφάλεια και γρήγορη άμυνα. Είναι πολύ πιθανό να βιώνει άγχος, κατάθλιψη, ντροπή, καθώς και «την τάση να αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως θύμα σε διάφορες καταστάσεις», λέει η Vermani. Ένας κρυφός νάρκισσος έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση και ή θα προσκολληθεί ή θα απομακρυνθεί όταν οι άλλοι προσπαθούν να του θέσουν όρια.
Τα άτομα με φανερό ναρκισσισμό είναι πιο εξωστρεφή και τείνουν να ελέγχουν και να εκμεταλλεύονται, λέει η Vermani. «Έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους και μια διαρκή ανάγκη να τους επαινούν και να τους θαυμάζουν», λέει. Μπορεί συχνά να συμπεριφέρονται με αγένεια, αλαζονεία και αυταρχισμό.
Ένας κακοήθης ναρκισσιστής μπορεί να φαίνεται εκδικητικός και επιθετικός όταν αλληλεπιδρά με άλλους. «Η παράνοια, η αυξημένη ανησυχία σε σχέση με πιθανές απειλές, ο σαδισμός και η απόλαυση ή ευχαρίστηση από την πρόκληση πόνου στους άλλους» είναι συνήθη χαρακτηριστικά, λέει η Vermani. Μπορεί κάποιος να «κρύβει» περισσότερα από ένα είδη ναρκισσισμού;
«Ο ναρκισσισμός ως διαταραχή προσωπικότητας είναι σπάνιος», σύμφωνα με τον ψυχολόγο Carder Stout. Λιγότερο από το 5% του πληθυσμού αντιμετωπίζει αυτή τη διαταραχή. Υπάρχουν χαρακτηριστικά που «ακουμπούν» σε διάφορους τύπους ναρκισσισμού. Ορισμένα άτομα με αυτή τη διαταραχή ενδέχεται, επιπλέον, να αντιμετωπίζουν και άλλες κλινικές διαταραχές, που καθιστούν πιο περίπλοκα τα συμπτώματα ναρκισσισμού τους.
«Όλοι έχουμε ναρκισσιστικές τάσεις -εγωκεντρισμό, ματαιοδοξία, την πεποίθηση ότι έχουμε δίκιο- αλλά είναι σπάνιο να αποτελούμε πραγματικές περιπτώσεις αυτής της διαταραχής», λέει ο Stout.
