Από την αφετηρία της ζωής έως σήμερα επιβιώνει ένας λανθασμένος όρος που κατασκευάστηκε για να καλουπώνει και να περιορίζει.

Το “ασθενές φύλο” έγινε συνώνυμο της γυναίκας που όταν ασθενεί εξακολουθεί να εργάζεται και να είναι εκεί για όλους. Της γυναίκας που αιμορραγεί κάθε μήνα και παραμένει σωστή απέναντι στις υποχρεώσεις της και δημιουργική, παρά τον πόνο. Της γυναίκας που δεν βρήκε τίποτα έτοιμο κοινωνικά, αλλά πάλεψε με αξιοπρέπεια για να χτίσει την ισότητα από τη μηδέν. Μία ισότητα που διεκδικεί τόσο για την κόρη της όσο και για τον γιο της που καταπιέζεται από τα πατριαρχικά πρότυπα. Μία τέτοια ασθενικότητα πολύ ασθενικοί θα ζήλευαν.

Το σινεμά χρησιμοποιεί τη ζωή ως βάση για να επικοινωνήσει όσα ισχύουν ή όσα θα έπρεπε να ισχύουν

Από τις γλυκιές και ελαφρόμυαλες ξανθές που καθιέρωσε ο αμερικανικός κινηματογράφος φτάσαμε στη Νύφη του Kill Bill. Αν καθόταν σε ένα τραπέζι η Marilyn Monroe με την Uma Thurman, προς έκπληξη μας, θα είχαν πολλά να πουν. Το πανί ήθελε, την πάντα χαμογελαστή, Marilyn να αφήνει τον αέρα να της σηκώνει την φούστα. Αντίθετα, κάποιες δεκαετίες αργότερα όλοι έσπευδαν να θαυμάσουν την Thurman να παλεύει με τους πιο αδίστακτους κακοποιούς ζητώντας εκδίκηση και δικαίωση.

Ενδεχομένως, αν η Marilyn είχε γεννηθεί σε άλλη εποχή να ήταν γνωστή με εντελώς διαφορετικό τρόπο και να ζούσε ακόμα. Θα μπορούσε να φορά την εμβληματική κίτρινη ολόσωμη φόρμα και να δίνει συνεντεύξεις για τη δύναμη του γυναικείου φύλου. Το πώς ήταν πραγματικά διέφερε από αυτό που η κοινωνία αποζητούσε από εκείνη, αλλά και από κάθε γυναίκα τη δεδομένη στιγμή. Ο σύζυγος της Arthur Miller, έλεγε πως η Marilyn προσπαθούσε να μιλήσει για ποίηση σε έναν πλήθος που της τραβούσε τα ρούχα. Σε ένα τραπέζι με την Thurman θα μπορούσε να μιλήσει ελεύθερα για ό,τι ήθελε.

Την ίδια περίοδο που οι ξανθές κοπέλες μάγευαν το κοινό, οι μαύρες γυναίκες ή οι Ασιάτισσες αντιμετωπίζονταν άκρως ρατσιστικά

Υποδύονταν μόνο καρικατούρες υπηρετριών με αστείες εκφράσεις προσώπου ή ομιλία και φυσικά δεν κρατούσαν ποτέ πρώτους ή δεύτερους ρόλους. Η ύπαρξη και η δημοφιλία της Zendaya αυτή τη στιγμή είναι πολλά παραπάνω από μία παρουσία μίας νέας ταλαντούχας ηθοποιού. Για χρόνια, τα πρότυπα των κοριτσιών ήταν λευκά, καλλίγραμμα σώματα γυναικών που βρίσκονταν μπροστά στο φακό κυρίως σαν αιθέριες υπάρξεις.

Από την Barbie μέχρι τις ηρωίδες στο σινεμά. η θηλυκότητα και η προσωπικότητα είχε πολύ συγκεκριμένα όρια, χαρακτηριστικά και σκοπούς. Φτάσαμε αισίως στο σήμερα, όπου οι μεγαλύτερες πλατφόρμες παγκοσμίως δίνουν δικαιότερα και ορθότερα – αν και πάντα υπάρχουν περιθώρια εξέλιξης- πρωταγωνιστικούς ρόλους. Η Hunter Schafer, η Lana Condor και άλλες πρωταγωνίστριες αποτελούν ελπιδοφόρες παρουσίες για την ορατότητα και την εκπροσώπηση όλων των γυναικών.

Κάθε γυναικείος ρόλος στο σινεμά ή στην τηλεόραση κουβαλά ένα υπαρκτό βάρος

Η Julianne Moore στο Still Alice πονάει πρωτίστως για τις δυσκολίες και τα βάρη που θα μεταφέρει στα παιδιά της. Η μνήμη της που σταδιακά εξασθενεί είναι δευτερεύον πρόβλημα, καθώς ο ρόλος της μητέρας είναι πιο ισχυρός από κάθε πόνο. Αντίστοιχα, στο Room η Brie Larson καλείται να δημιουργήσει έναν όμορφο κόσμο για τον γιο της μέσα σ’ένα δωμάτιο 10 τ.μ. Μονάχα μια μάνα θα μπορούσε να “στραγγίξει” τόσο τον εαυτό της για να σώσει τη ψυχή και το μυαλό του παιδιού της.

Η αντιπροσωπευτική εικόνα της γυναίκας στο σινεμά δεν μπορεί να είναι περιορισμένη σε ένα κλισέ στερεοτυπικό δείγμα

Όσο πολυδιάστατη και πολύπλοκη είναι η φύση της στη ζωή, άλλο τόσο χρειάζεται να είναι και στην μεγάλη οθόνη. Ακόμη και ο πιο επιφανειακός ρόλος έχει πίσω του μία ιστορία που εξηγεί τα πάντα. Οι αθέατες πλευρές της γυναίκας, οι ανεκμετάλλευτες ικανότητες της και τα ανεξερεύνητα χαρακτηριστικά της είναι ακόμη άγνωστοι θησαυροί. Μπορεί να πεις με σιγουριά ότι γνωρίζεις πόσα είναι ικανή να καταφέρει, μέχρι να της δημιουργήσεις ένα καινούργιο πρόβλημα. Τότε θα πρέπει να προσθέσεις άλλη μία “ασθενική” συμπεριφορά στο λήμμα του φύλου της.

featured image: Miramax Films