Έχω παρατηρήσει ότι υπάρχουν δύο τύποι ανθρώπων, σχετικά με το πώς λαμβάνουν τις αποφάσεις τους. Υπάρχουν αυτοί που αποφασίζουν άμεσα, χωρίς δισταγμό και προχωρούν στην εκτέλεσή τους. Υπάρχουν όμως, και αυτοί που το σκέφτονται, το ξανασκέφτονται, το συζητούν, το ξανασκέφτονται και παρόλ΄ αυτά συνεχίζουν να νιώθουν αμφιβολίες για το αν πήραν τη σωστή απόφαση.

Αυτή λοιπόν η κατηγορία ανθρώπων, υποφέρει από αναβλητικότητα αποφάσεων ή αλλιώς decision paralysis.

Τι ακριβώς είναι η αναβλητικότητα αποφάσεων

Η αναβλητικότητα αποφάσεων είναι η αδυναμία λήψης οριστικών αποφάσεων ή επιλογής, ακόμα και για τα πιο απλά πράγματα. Σύμφωνα με ψυχολόγους, αυτό οφείλεται στην “Αρχή της Ευχαρίστησης” του Freud, όπου στην προσπάθεια μας δηλαδή, να αποφύγουμε μια δυσάρεστη κατάσταση, που μπορεί να μας προκαλέσει αρνητικά συναισθήματα, αδυνατούμε να πάρουμε μια απόφαση, μόνο και μόνο από τον φόβο της διατάραξης της ευτυχίας μας και της ηρεμίας μας. Ειδικά, αν είμαστε τελειομανείς ή έχουμε αρκετές απαιτήσεις από τον εαυτό μας, αυτό είναι αρκετό για να μας αποπροσανατολίσει και να μας στρεσάρει.

Αυτή η κατάσταση επιδεινώνεται ιδιαίτερα, όταν πρόκειται για περισσότερες από μια επιλογές. Σε εκείνη ακριβώς τη φάση, το άτομο κυριαρχείται από έντονο στρες, το οποίο μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε κρίση πανικού. Γενικά είναι μια άβολη κι αγχώδης κατάσταση, η οποία μπορεί να αποδυναμώσει την παραγωγική λειτουργία του ατόμου.

Πως αποφασίζεις να αποφασίζεις

Όλα γίνονται: Αρχικά πάρε μια βαθιά ανάσα, ηρέμησε, καθάρισε το μυαλό σου κι εστίασε στο θέμα. Μόλις το κάνεις αυτό σκέψου ότι όσο σοβαρό και να είναι, είσαι ικανή να αποφασίσεις σωστά. Προσπάθησε να κρατήσεις την ψυχραιμία σου, συγκεντρώσου κι αν νιώσεις ότι ¨χάνεσαι¨ ασχολήσου με κάτι άλλο για λίγο. Θυμήσου ότι ακόμα και να κάνεις τη λάθος επιλογή, όλα διορθώνονται.

Ένα βήμα τη φορά: Αν το πρόβλημα είναι πολυδιάστατο, χώρισέ το σε επιμέρους θέματα. Πάρτο από την αρχή και σιγά-σιγά αποφάσιζε για το κάθε θέμα ξεχωριστά. Δεν χρειάζεται να διαχειρίζεσαι πολλά ταυτόχρονα. Κάνε ένα πλάνο με τα θετικά και τα αρνητικά του κάθε θέματος και θέσε στον εαυτό σου ένα χρονοδιάγραμμα, το οποία θα είναι βασισμένο στον χρόνο που χρειάζεσαι εσύ για να αποφασίσεις, αλλά και στον αντικειμενικό χρόνο, που θα πρέπει να απαντήσεις. Βάζοντας τον εαυτό σου σε ένα πρόγραμμα διατηρείς μια τάξη στο μυαλό σου.

Εμπιστεύσου το ένστικτό σου: Πολλές φορές δεν χρειάζεται να έχεις όλα τα δεδομένα μπροστά σου για να πάρεις τη σωστή απόφαση. Εμπιστεύσου τον εαυτό σου και θα δεις ότι μπορείς να σε εμπιστευτείς. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι όταν πραγματικά δεν ξέρεις τι πρέπει να κάνεις, άκου αυτή τη φωνούλα μέσα σου. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να κρατάς μια θετική στάση απέναντι στο πρόβλημα που πρέπει να λύσεις ή την επιλογή, που πρέπει να κάνεις.

Κάνε ένα διάλλειμα: Δεν είναι ανάγκη να πέσεις με τα μούτρα και να πιεστείς. Πάρε λίγο τον χρόνο σου, οργανώσου, καθάρισε τον χώρο εργασίας σου ή το σπίτι σου. Αρκετές φορές όταν ασχολούμαστε με απλές, καθημερινές δουλειές το μυαλό ηρεμεί. Η καθημερινή ρουτίνα του σπιτιού, είναι για πολλούς ψυχοθεραπεία. Θα δεις λίγη τάξη θα σε ωφελήσει να βάλεις σε τάξη και τις σκέψεις σου.

Αντιμετώπισε τους δαίμονές σου: Ίσως είναι καιρός να εντοπίσεις την πηγή του προβλήματος σου. Ίσως οφείλεται σε κάποιο τραύμα ή στην τάση που μπορεί να έχεις να εξαπατάς τον εαυτό σου. Ίσως οφείλεται στο ότι θέλεις να ελέγχεις τα πάντα. Αυτό είναι αδύνατον. Αποδέξου το και κάνε ότι καλύτερο μπορείς. Πρέπει να αποδεχτείς ότι δεν περνάνε όλα από το χέρι μας. Υπάρχει κι ο αστάθμητος παράγοντας. Και που ξέρεις! Μπορεί να σου βγει σε καλό.

first published: 21.03.2022