Πολλά έχουν γίνει μέχρι σήμερα για να μπορούν οι γυναίκες να έχουν μια καλύτερη θέση στη σύγχρονη κοινωνία, να διεκδικούν θέσεις εργασίας, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεσή τους, αλλά και τη δυνατότητα να επιλέγουν ελεύθερα όσα θέλουν και όσα δεν επιθυμούν να αποκτήσουν.

Πολλά έχουν γίνει, όμως όχι ακόμη αρκετά.

Οι γυναίκες του σήμερα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες, στερεοτυπικές αντιλήψεις και δίνουν μάχη για να μην αμφισβητούνται και να μη θέτουν τις προσωπικές τους επιλογές σε δημόσιο διάλογο.

Ανάμεσα σε όσα έχουν ακόμη να αντιμετωπίσουν, κυριαρχούν 7 «στίγματα», που δεν έχουμε ακόμη κατορθώσει να εξαλείψουμε από τον κοινό νου:

Το στίγμα της απασχόλησης

Προκαταλήψεις και στερεότυπα δημιουργούν μισθολογικά και ιεραρχικά χάσματα μεταξύ γυναικών και ανδρών στον χώρο εργασίας, που δεν βασίζονται σε κανένα λογικό επιχείρημα.

Το γεγονός ότι μόνο το 7,4% των εταιρειών του Fortune 500 διοικούνται από γυναίκες, με μόνο 3 από αυτές να είναι μαύρες είναι αποκαλυπτικό για τις αντιλήψεις που κυκλοφορούν στον επαγγελματικό στίβο. Οι γυναίκες θα πρέπει να παλέψουν πολύ περισσότερο για μια θέση ευθύνης, ανεξάρτητα από το αν πληρούν όλα τα κριτήρια για να την κατακτήσουν και οι πιθανότητες είναι ότι τελικά θα τη χάσουν από κάποιον άντρα συνάδελφο.

Εάν τελικά την κατακτήσουν, θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν ψιθύρους που λένε ότι τις εκμεταλλεύτηκαν σεξουαλικά για να φτάσουν εκεί. Παράλληλα, θα πρέπει να απολογηθούν εάν έχουν στα πλάνα τους τη δημιουργία οικογένειας και να αντιμετωπίσουν τον φόβο ότι μια ενδεχόμενη εγκυμοσύνη κι ένα παιδί θα τους στερήσει ολοκληρωτικά την ευκαιρία για μια καλύτερη καριέρα. Κι όλα αυτά ως αποτέλεσμα βαθιά ριζωμένων προκαταλήψεων.

Το ηλικιακό στίγμα

Μια γυναίκα είναι θελκτική περίπου μέχρι την ηλικία των 30. Μετά, η αντίληψη του κοινού νου την θέλει να αφοσιώνεται στη δημιουργία οικογένειας –αν δε το έχει ήδη κάνει- αποκτώντας τον ρόλο της μητέρας. Η γυναικεία υπόσταση μπαίνει σε δεύτερο πλάνο και σταδιακά ξεθωριάζει, πιο γρήγορα κι από τη νεότητα. Η κοινωνία είναι πολύ αυστηρή με το χρόνο που περνάει, «πολεμώντας» βάναυσα τη γυναικεία σεξουαλικότητα.

Το στίγμα της περιόδου

Πας στο σούπερ μάρκετ και κρύβεις τις σερβιέτες και τα ταμπόν που αγοράζεις. Έχεις περίοδο και δεν το λες. Μια ολόκληρη κοινωνία αντιμετωπίζει τη γυναικεία φύση σαν κάτι εξωπραγματικό, «βρώμικο», ντροπιαστικό και λάθος.

Αρκεί να σημειωθεί ότι τα κορίτσια που δεν έχουν πρόσβαση σε προϊόντα περιόδου δεν πηγαίνουν σχολείο τις ημέρες της εμμήνου ρύσεως, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μορφωτικό επίπεδο και την εκπαίδευση παγκοσμίως.

Το στίγμα του γυναικείου οργασμού

Σε έναν πλανήτη που εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να δέχεται την κλειτοριδεκτομή, ίσως δεν χωρούν άλλα λόγια. Για δεκαετίες, ο γυναικείος οργασμός θεωρούνταν πολυτέλεια στην καλύτερη περίπτωση, περιττός στη χειρότερη. Σήμερα, δεν φαίνεται να έχουν αλλάξει πολλά. Τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας είναι αποκαλυπτικά: Μόνο το 39% των γυναικών βιώνουν πάντα ή συνήθως έναν οργασμό κατά το σεξ με σύντροφο, την ώρα που στην περίπτωση των ανδρών το ποσοστό αγγίζει το 91%.

Το στίγμα του θηλασμού

Κι ενώ η μητρότητα επικροτείται ανά τον πλανήτη, ο θηλασμός, μια πολύτιμη διαδικασία για το νεογέννητο βρέφος, συνοδεύεται από το στίγμα της τοποθεσίας. Τι σημαίνει αυτό; Αν μια γυναίκα δεν θηλάσει, θα κατακριθεί χωρίς δεύτερη σκέψη.

Εάν θηλάσει και δεν είναι αυστηρά κλεισμένη στο σπίτι της, θα κατακριθεί και πάλι. Το θέαμα του θηλασμού σε δημόσιο χώρο έχει συναντήσει έντονες αντιδράσεις από συντηρητικά μυαλά, που νομίζουν ότι ο χώρος –και μάλλον και ολόκληρος ο κόσμος- τους ανήκει. Οι κοινωνικές αντιλήψεις σε περιπτώσεις σαν και αυτή μοιάζουν με θηλιά στο λαιμό, που σφίγγει όλο και περισσότερο, προκαλώντας ασφυξία.

Το στίγμα των τριχών του σώματος

Μία τρίχα σε σημείο που θεωρείται ότι θα έπρεπε να είναι αποτριχωμένο είναι αρκετή για να καταστρέψει την εικόνα μιας γυναίκας και να την κάνει να νιώσει ακόμη και άβολα. Αυτό το τόσο φυσικό στοιχείο του σώματος, το οποίο μάλιστα λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας για τον οργανισμό, θωρακίζοντας το σώμα από τους μικροβιακούς εισβολείς, θεωρείται ασύμβατο με τη γυναικεία εμφάνιση.

Η πίεση του συγκεκριμένου στίγματος είναι τόσο μεγάλη που, μέχρι πρότινος, σχεδόν καμία γυναίκα δεν θα κυκλοφορούσε με ακάλυπτο κάποιο σημείο του σώματός της που δεν έχει προλάβει να αποτριχώσει. Ευτυχώς, ένα αρκετά έντονο ρεύμα προσπαθεί να αλλάξει αυτό το στερεότυπο, με γυναίκες που διαλέγουν τη φυσική τους εμφάνιση, χωρίς παρεμβάσεις.

Το στίγμα της άτεκνης γυναίκας 

Οι σύγχρονες ελευθερίες, σε συνδυασμό με τις κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες οδηγούν όλο και λιγότερες γυναίκες στη δημιουργία οικογένειας, είτε γιατί δεν είναι κάτι που επιθυμούν ή επειδή δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις.

Κι ενώ για έναν άνδρα η έλλειψη επιθυμίας να κάνει παιδιά ή η δυσκολία να καλύψει τις οικονομικές απαιτήσεις μιας οικογένειας είναι απολύτως κατανοητή, οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ισχυρή πίεση για τη μητρότητα. Από μια ηλικία και πάνω, οι φήμες οργιάζουν: Μήπως δεν μπορεί να κάνει παιδιά; Μήπως είναι πολύ εγωίστρια;

Η κοινωνία πασχίζει να καταλάβει πώς είναι δυνατόν μια γυναίκα να μην θέλει να γίνει μητέρα. Την απάντηση μπορεί ίσως να δώσει η ανάλυση δεδομένων του Nicholas H. Wolfinger, σύμφωνα με την οποία οι γυναίκες με παιδιά δήλωναν λιγότερο ευτυχισμένες από εκείνες χωρίς παιδιά.

first published: Νοέ 15, 2022