timesign-custom

Εκατοντάδες βιβλία έχουν γραφτεί για την ανθρώπινη ανεπάρκεια. Κάποιος αρχαίος το είχε πει «αμάθεια και αποκτήνωσις του πλήθους». Ο Καποδίστριας ήταν αλλά δε μπορώ να γράψω Καποδίστριας εδώ, ντρέπομαι. Συνήθως γράφουμε για πιο ανάλαφρα πράγματα και το 1800 θα πέσει λίγο βαρύ στη μέση αναγνώστρια. Όπως βαρύ θα είναι και το θέμα των Αμερικανικών εκλογών. Συγχωρέστε με που θα γενικεύσω, αλλά σ’ εμάς τους ανθρώπους δεν αρέσει να προβληματιζόμαστε. Έχουμε ήδη αρκετά προσωπικά προβλήματα και ο μόνος τρόπος να παρακολουθήσουμε την πολιτική επικαιρότητα με ενδιαφέρον, είναι να συμβεί κάποιο σκάνδαλο ή κάτι αστείο: Ας πούμε να εκλεγεί ο Donald Trump. Αυτό πραγματικά θα είναι κάτι που θα μας προκαλέσει ένα είδος ευχαρίστησης – όπως όταν παρακολουθούμε μια ταινία τρόμου: Κλείνουμε τα μάτια για να μη δούμε εκείνη τη τρομακτική φιγούρα που αιωρείται στον σκοτεινό διάδρομο αλλά ρίχνουμε που και που κλεφτές ματιές γιατί στη πραγματικότητα καραγουστάρουμε. Μας αρέσει η ένταση βρε παιδί μου, πως το λένε; Το απολαμβάνουμε. Ο Paul Bloom, καθηγητής ψυχολογίας στο Yale που ασχολήθηκε με το γιατί μας αρέσουν αυτά που μας αρέσουν (όπως οι ταινίες τρόμου ή τα εκλογικά θρίλερ), ισχυρίζεται ότι επειδή ως παιδιά αγαπούσαμε τις ιστορίες, όλοι ανεξαιρέτως εξακολουθούμε να αντλούμε ευχαρίστηση από αυτές. Απλά το είδος της αγαπημένης μας ιστορίας διαφέρει. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι κάποιος δεν μπορεί εύκολα να μας πείσει όλους για το ποια είναι η αγαπημένη μας ιστορία. Χωρίς να χρειαστεί να προσπαθήσει πολύ. Και ο Trump έχει γίνει μια αγαπημένη ιστορία, γεμάτη δράμα και σασπένς: Ένα American Horror Story.

Άλλο ένα τέτοιο story υπήρξε και ο Bush ο νεότερος. Τον ξεχάσαμε και γρήγορα. Η Ευρώπη τον θεωρούσε ως υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο για την παγκόσμια ειρήνη και ισορροπία του κόσμου. Δύο πολέμους και ένα απίστευτο τρομοκρατικό χτύπημα μετά (αυτό της 11ης Σεπτεμβρίου), και ο κόσμος μας στέκεται ακόμη. Η Sarah Connor και η Ελένη Λουκά είχαν άδικο. Το Skynet δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ. Ο μέσος Αμερικανός εξακολουθεί να διεκδικεί δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, σε ένα πολιτικό σύστημα όπου επικρατεί πάντοτε το δίκαιο του ισχυρότερου. Και δε νομίζω πως υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ θα μπορέσει να το αλλάξει αυτό. Ιστορικά, πολλοί αξιόλογοι ηγέτες προσπάθησαν να δώσουν στο λαό τους πρόσβαση σε κοινωνικές ελευθερίες και αγαθά, για να απολαύσουν οι άνθρωποι το σεβασμό και την αξιοπρέπεια που έρχονται με αυτά, αλλά τελικά οι κοινωνίες αυτές δεν προόδευσαν και πολύ. Ας πούμε ότι το να ζεις στη φτώχεια και την αμάθεια προσφέρει χειριστικά, στρατηγικά χαρίσματα και έμμεσα κοινωνικά αγαθά που οι άνθρωποι δεν ήθελαν να αποχωριστούν: Ένα πρωτότυπο δικαίωμα στην ανευθυνότητα, την αυθαιρεσία, την αυτοδικία. «Ελευθερίες» που οι φτωχοί άνθρωποι αισθάνονταν ότι θα χάσουν. Η ψυχική κατάσταση που έχει ως αποτέλεσμα να βρίσκουμε ελκυστικές τις επιλογές μας που απειλούνται με περιορισμό ονομάζεται ψυχολογική αναδραστικότητα. Αυτή τη στιγμή λειτουργεί στο φουλ προς όφελος του Trump ο οποίος προβάλλεται από τον Τύπο ως η επικίνδυνη, η δίχως άλλο «απαγορευμένη» επιλογή. Η πίεση που ασκείται σε μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος είναι μεγάλη καθώς οι άνθρωποι αισθάνονται πως οι επιλογές τους απειλούνται με περιορισμό, πως περιορίζονται δηλαδή οι ελευθερίες τους. Τέλοσπάντων, πες σε κάποιον να μη κάνει κάτι και είναι αυτό ακριβώς που θα κάνει.

Σε λίγο ολοκληρώνονται 693 ημέρες καφρίλας από πλευράς του Trump. Ο τύπος φέρεται τόσο γελοία που σχεδόν προκαλεί τη συμπάθεια. Το κάνει γιατί μπορεί. Στα μάτια κάποιων αμερικανών αυτή είναι η απόλυτη μαγκιά. Και βέβαια θα τον ψηφίσουν. Ποιος άλλος θα μπορούσε να υποστηρίξει καλύτερα το δικαίωμά τους στην ανευθυνότητα, την αυθαιρεσία και την αυτοδικια; Η οργή τους εκφράζεται στα σεξιστικά του σχόλια και τον εμπρηστικό του λόγο. Καραγουστάρουν. Η Hillary Clinton είναι βαρετή. Ο κόσμος μας θα υπάρχει και την επομένη των εκλογών. Και όλοι θέλουν να δουν την πιο ενδιαφέρουσα ιστορία.

Δε φταίνε κι εκείνοι που θα τον ψηφίσουν. Είναι οι «κοινωνικά ευάλωτοι». Απλά πρέπει να καταλάβουμε ότι εκείνοι οι άνθρωποι, που δημιουργεί και συντηρεί το πολιτικό σύστημα είναι ο πραγματικός κίνδυνος της ανθρωπότητας. Αυτοί είναι οι επιρρεπείς στις συνωμοσιολογίες, το δογματισμό, τις προκαταλήψεις, τη βία. Επειδή είναι «γνωστικά» άκαμπτοι. Και εκείνοι, όχι ο Trump, είναι ο πραγματικός κίνδυνος για την ειρήνη και την ισορροπία στον κόσμο.