Τις τελευταίες δύο δεκαετίες η χρήση συμπληρωμάτων έχει αυξηθεί σημαντικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ελπίζει να κλείσει αυτό το κενό, παρέχοντας νέους διαδικτυακούς πόρους που στοχεύουν στην ενημέρωση τόσο των καταναλωτών , όσο και των επαγγελματιών υγείας σχετικά με τη χορήγηση διατροφικών συμπληρωμάτων. Είναι σαφές ότι τα συμπληρώματα διατροφής μπορεί να είναι πολύτιμα για την υγεία, αλλά η λήψη ορισμένων συμπληρωμάτων μπορεί επίσης να ενέχουν κινδύνους για την υγεία. Επισημαίνεται ότι η ανάγκη για εκπαίδευση σχετικά με τα συμπληρώματα σήμερα, είναι τεράστια. Τα συμπληρώματα διατροφής είναι χιλιάδες και περιλαμβάνουν συνήθως βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Μπορείς να τα βρεις συνδυασμένα σε ένα χάπι ή ως μεμονωμένα συστατικά, φυτικά προϊόντα και συμπληρώματα πολλαπλών συστατικών που υπόσχονται παραδείγματος χάρη περισσότερη ενέργεια, μεγαλύτερη απώλεια βάρους ή βελτιωμένες αθλητικές επιδόσεις. Ωστόσο, η κατανόηση του κοινού για αυτά τα προϊόντα – πώς ρυθμίζονται, εάν λειτουργούν και εάν είναι ασφαλή – υπολείπεται κατά πολύ, ενώ επισημαίνεται ότι υπάρχουν πολλές εσφαλμένες αντιλήψεις γύρω από αυτά. Επιπλέον, πολλοί επαγγελματίες απλώς δεν έχουν επαρκείς γνώσεις σχετικά με τα συμπληρώματα, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου χορήγησης τους και των αλληλεπιδράσεων συμπληρωμάτων-φαρμάκων.

Τα συμπληρώματα δεν ελέγχονται όπως τα φάρμακα

Μία από τις μεγαλύτερες εσφαλμένες αντιλήψεις σχετικά με τα συμπληρώματα διατροφής είναι ότι ρυθμίζονται από τον FDA με τον ίδιο τρόπο όπως τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Αντίθετα, ο FDA κατατάσσει τα συμπληρώματα διατροφής ως υποκατηγορία τροφίμων βάσει του νόμου περί συμπληρωμάτων διατροφής για την υγεία. Ως αποτέλεσμα, οι βιομηχανίες συμπληρωμάτων διατροφής δεν χρειάζεται να διεξάγουν μελέτες που να δείχνουν ότι τα προϊόντα τους είναι ασφαλή ή αποτελεσματικά – σε αντίθεση με τις φαρμακευτικές εταιρείες, που εκτελούν εκτεταμένες κλινικές δοκιμές πριν κυκλοφορήσει ένα φάρμακο στην αγορά. Αυτό σημαίνει ότι ένα συμπλήρωμα μπορεί να μην κάνει αυτό που υπόσχεται ή πολλές φορές να γίνει και δυνητικά επικίνδυνο για την υγεία των καταναλωτών. Παρόλα αυτά, εάν ένα συμπλήρωμα αποδειχθεί επιβλαβές, ή περιέχει επιβλαβή συστατικά, ο FDA μπορεί να λάβει μέτρα για την προστασία του κοινού και την απόσυρση του από την αγορά.

Οι ισχυρισμοί «Θεραπεύουν ή αποτρέπουν μία νόσο» δεν είναι αληθείς

Ο FDA θα λάβει επίσης μέτρα κατά των εταιρειών που ισχυρίζονται ότι τα συμπληρώματά τους μπορούν να θεραπεύσουν ή να αποτρέψουν μια ασθένεια. Αυτού του είδους οι δηλώσεις επιτρέπονται μόνο για φάρμακα που έχουν υποβληθεί σε εκτεταμένες κλινικές δοκιμές.

Τι σημαίνει ο όρος φυτικό συμπλήρωμα; “Natural Supplement”

Μία ακόμα εσφαλμένη αντίληψη σχετικά με τα συμπληρώματα διατροφής είναι ότι «φυσικό» σημαίνει και ασφαλές. Πολλά από τα συμπληρώματα που εμπλέκονται σε περιπτώσεις ηπατικής βλάβης διατίθενται στην αγορά για απώλεια βάρους, bodybuilding, βελτιώσεις στη σεξουαλική λειτουργία, γενική ευεξία ή ψυχική υγεία. Πολλά άτομα που λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής πολλαπλών συστατικών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ηπατικής βλάβης, ιδιαίτερα εάν λαμβάνουν πολλά προϊόντα ταυτοχρόνως και για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Η λήψη πολλαπλών προϊόντων μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική δόση για ορισμένες από αυτές τις ενώσεις, ενώ υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος επιβλαβών αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ενώσεων. Λόγω της έλλειψης κανονισμού του FDA, υπάρχει επίσης ο κίνδυνος ένα συμπλήρωμα διατροφής να μην περιέχει τα συστατικά που αναφέρονται στην ετικέτα. Έχουν υπάρξει περιπτώσεις όπου μετά από χημική ανάλυση κάποιου προϊόντος (συμπληρώματος διατροφής) στην αγορά, αντί να έχει φυσικά συστατικά, είχε στην πραγματικότητα υποκατάστατα αυτών.

Αλληλεπιδράσεις Φαρμάκων

Επιπλέον, τα συμπληρώματα διατροφής που είναι ασφαλή από μόνα τους μπορεί να αλληλεπιδράσουν με συνταγογραφούμενα φάρμακα — είτε μειώνοντας την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου είτε αλληλεπιδρώντας με αυτό. Τέλος, μπορεί ένα συμπλήρωμα να μην προκαλεί βλάβη, μπορεί όμως να μην προσφέρει και κανένα απολύτως όφελος.

Τελικά, να προτιμώ ή όχι συμπληρώματα διατροφής;

Τίποτα δεν είναι τόσο απόλυτο και ξεκάθαρο. Ο FDA συνιστά στους ανθρώπους να μιλήσουν με τον γιατρό, τον φαρμακοποιό ή τον επαγγελματία υγείας π.χ. διατροφολόγο, πριν αρχίσουν να χρησιμοποιούν ένα συμπλήρωμα διατροφής. Κανένα συμπλήρωμα δεν είναι πανάκεια ώστε να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ή την πρόληψη της νόσου. Τα συμπληρώματα διατροφής, όπως υποδηλώνουν κι από την ονομασία τους, είναι συμπληρωματικά, γι’ αυτό και όπως πάντα τονίζω, προέχει η σωστή διατροφή και η καλή κατάσταση θρέψης και έπειτα η χορήγηση συμπληρωμάτων όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο από επαγγελματίες υγείας.