Η Αλεξάνδρα είναι μία από τις φίλες μου που μεγάλωσε με μαντεμένια τηγάνια στο σπίτι της στη Γερμανία. Εδώ και χρόνια τη θυμάμαι να λέει ότι ”οι καλύτερες συνταγές από την οικογένειά της μαγειρεύτηκαν σε μαντέμι, είτε ήταν πιάτα με κρέας είτε απλό ψωμί“. Επίσης τη θυμάμαι να περιγράφει την εξοικείωσή της επιμένοντας: Όσο παλιότερο τόσο καλύτερο.

Κάπως έτσι, αγόρασα ένα μαντεμένιο τηγάνι για να ξεκινήσω. Ανάμεσα σε γκριλιέρες, γάστρες και κατσαρόλες διάλεξα να ξεκινήσω μ’ αυτό και μετά στη λίστα μου έχω φόρμες για κέικ και πλάκα για pizza.

Όμως τι χρειάζεται να ξέρεις για να μαγειρέψεις με ένα μαντεμένιο σκεύος; 

Στις αρχικές και βασικές πληροφορίες να ξέρεις ότι μπορείς να μαγειρέψεις τα πάντα. Κρέας, θαλασσινά, ψητά λαχανικά, ζυμαρικά και κάθε είδους ψωμιού. Μπορείς να το χρησιμοποιήσεις στις εστίες σου, ακόμα κι αν είναι επαγωγικές, απευθείας στο φούρνο ή ακόμα και πάνω στα κάρβουνα. Έχει απεριόριστη αντοχή και διάρκεια ζωής, εφόσον γίνεται σωστή συντήρηση.

Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κοινά σκεύη που έχουν κάποια συνθετική και πιθανότατα επιβλαβή αντικολλητική επικάλυψη, τα μαντεμένια σκεύη της Lodge, είναι αντικολλητικά με εντελώς φυσικό τρόπο (seasoning). Όλα τα μαντεμένια σκεύη της Lodge, είναι seasoned & έτοιμα για χρήση.

Πριν το μαγείρεμα θέλει καλό ζέσταμα χωρίς λιπαρή ουσία για μερικά λεπτά (5-7 λεπτά ανάλογα την εστία και την ένταση). Μόλις ζεσταθεί καλά, χαμήλωσε σχεδόν στο μισό, ρίξε λίγη λιπαρή ουσία και ξεκίνησε το μαγείρεμα. Αν το φαγητό κολλάει, ίσως έχει φθαρεί η αντικολλητική επίστρωση ή δεν έχεις βάλει επαρκή ποσότητα λιπαρής ουσίας ή μαγειρεύεις σε πολύ υψηλή θερμοκρασία.

Μετά το μαγείρεμα, άφησέ το για λίγο να κρυώσει και πλύνε το κατευθείαν (χωρίς μούλιασμα) με ζεστό νερό και βουρτσάκι ή μαλακό σφουγγάρι. Αμέσως στέγνωσε καλά με πετσέτα, ώστε να μην μείνει ίχνος υγρασίας. Ρίξε μερικές σταγόνες ελαφρύ φυτικό λάδι (κατά προτίμηση ηλιέλαιο), άπλωσε καλά με χαρτί κουζίνας σε όλη τη μαντεμένια επιφάνεια, μέσα-έξω, και αποθήκευσε.

1. Τι είναι το seasoning;

Το seasoning είναι η διαδικασία κατά την οποία το μαντεμένιο σκεύος ψήνεται με φυτικό λάδι, αποκτώντας ένα 100% φυσικό αντικολλητικό φινίρισμα. Σε αντίθεση με τα περισσότερα σκεύη της αγοράς που έχουν τεχνητό αντικολλητικό φινίρισμα, φθείρονται εύκολα και μπορούν να γίνουν επιβλαβή για την υγεία, τα μαντεμένια seasoned μαγειρικά σκεύη είναι η πιο υγιεινή επιλογή.

Όσο πιο συχνά χρησιμοποιείς ένα seasoned μαντεμένιο σκεύος, τόσο ενισχύεις το seasoning του, ενώ αν ακολουθείς τις σωστές οδηγίες για τον καθαρισμό και τη φροντίδα του, θα διαρκέσει για γενιές. Αυτό δηλαδή που περιέγραφε η Αλεξάνδρα.

Η Lodge εφαρμόζει τη διαδικασία του seasoning σε όλα τα μαντεμένια σκεύη της, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά λάδι σόγιας.

Αν παρατηρήσεις στο σκεύος σου σημάδια οξείδωσης, που ίσως προκλήθηκαν από λανθασμένη πρακτική όπως για παράδειγμα να το έβαλες στο ντουλάπι σου χωρίς πριν να το έχεις σκουπίσει καλά και χωρίς να έχεις περάσεις τις επιφάνειες του με λίγο λάδι πλύνε το τηγάνι με ζεστό σαπουνόνερο. Ξέπλυνε και στέγνωσε καλά το σκεύος. Άπλωσε ½ κουταλάκι του γλυκού φυτικό λάδι ομοιόμορφα σε όλη την επιφάνεια του τηγανιού, μέσα και έξω, με χαρτί κουζίνας ή καθαρή πετσέτα κουζίνας. Συνέχισε να ”σκουπίζεις” μέχρι να φαίνεται σαν να έχει φύγει.

Τοποθέτησε το σκεύος ανάποδα στον φούρνο. Ψήσε στους 180ºC για μία ώρα. Άφησε το τηγάνι να κρυώσει εντελώς μέσα στον φούρνο πριν το αποθηκεύσεις.

2. Πώς πλένω το μαντεμένιο τηγάνι μου;

Πλύνε το μαντεμένιο σκεύος με το χέρι. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις μια μικρή ποσότητα σαπουνιού. Εάν χρειαστεί, χρησιμοποίησε μια ξύστρα για να ξεκολλήσεις τυχόν υπολείμματα. Για επίμονους λεκέδες, μπορείς να σιγοβράσεις λίγο νερό για 3-5 λεπτά και μετά χρησιμοποίησε τη ξύστρα αφού κρυώσει το τηγάνι.

Στέγνωσε αμέσως και προσεκτικά με ένα πανί χωρίς χνούδι ή χαρτί κουζίνας. Εάν παρατηρήσεις λίγο μαύρο υπόλειμμα στην πετσέτα, είναι απλώς το seasoning και είναι απολύτως φυσιολογικό.

Πέρασε με ένα λεπτό στρώμα λαδιού μαγειρέματος ή σπρέι seasoning την επιφάνεια του μαγειρικού σκεύους. Χρησιμοποίησε λίγο χαρτί κουζίνας για να σκουπίσεις την επιφάνεια μέχρι να μην παραμείνει υπόλειμμα λαδιού.

3. Με τι να ξεκινήσω; 

Κάθε μαντεμένιο σκεύος Lodge είναι seasoned και έτοιμο για χρήση από τη στιγμή που θα το αγοράσεις. Αρκεί να ξεπλύνεις το σκεύος, να το στεγνώσεις καλά και μπορείς να ξεκινήσεις αμέσως με την πρώτη συνταγή.

Δοκίμασε να τηγανίσεις αυγά:

Ανακάλυψε πως να φτιάξεις μία ζουμερή μπριζόλα:

Πειραματίσουμε με ένα Dutch Baby:

Μερικά ακόμα tips από τους ειδικούς της Lodge:  

▪ Αν το μαντέμι αφήνει μαύρα υπολείμματα στο φαγητό, τότε πιθανότατα να μην έχει γίνει σωστό καθάρισμα ή να μην είναι ομοιόμορφη η επίστρωση σε ορισμένα σημεία, με αποτέλεσμα να φεύγει. Δεν είναι κάτι ανησυχητικό ή επικίνδυνο. Μετά το μαγείρεμα, πλένουμε ή τρίβουμε καλά και ακολουθούμε τη συνήθη διαδικασία.

▪ Μην αφήνεις το μαγειρεμένο φαγητό για πολλή ώρα μέσα στο μαντέμι, διότι μπορεί να προκληθεί οξείδωση ή αντίδραση με όξινα τρόφιμα, όπως λεμόνι ή ντομάτα.

▪ Μπορείς να χρησιμοποιήσουμε μεταλλική κουτάλα, σπάτουλα ή λαβίδα κατά το μαγείρεμα, αλλά αποφεύγουμε το πλύσιμο με σκληρά απορρυπαντικά και σκληρά σύρματα/σφουγγάρια, γιατί μπορεί να τραυματίσουν την επίστρωση.

▪ Ένα μαντέμι Lodge όσο παλιό, φθαρμένο ή σκουριασμένο και να είναι, μπορεί με κατάλληλη φροντίδα να επανέλθει και να γίνει σαν καινούριο.

▪ Το μαντεμένιο σκεύος χρειάζεται διαφορετική μεταχείριση από τα άλλα σκεύη, χωρίς ωστόσο να είναι κάτι περίπλοκο. Όταν εξοικειωθείς με τη χρήση και τη συντήρησή του, θα γίνει ένας πολύτιμος σύμμαχος στην κουζίνα σου.

Εδώ θα βρεις μερικές πρώτες συνταγές για να ξεκινήσεις: 4 συνταγές για τις οποίες χρειάζεσαι ένα μαντεμένιο τηγάνι