Το καλοκαίρι ωφελεί αδιαμφισβήτητα την ψυχική υγεία των ανθρώπων. Κι αυτό μοιάζει λογικό αν αναλογιστεί κανείς μόνο και μόνο τις παραλίες και τον ήλιο. Όμως, όσο θετική και να είναι η επίδραση αυτής της εποχής στην ψυχολογία, υπάρχουν κάποιες παράμετροι που δε λειτουργούν και τόσο ευνοϊκά, με μια εξ’ αυτών να είναι η “επιβολή” του τέλειου καλοκαιρινού σώματος, στερεότυπο που έχει να κάνει τόσο με γυναίκες, αλλά και με άνδρες.

Με την άνοδο της θερμοκρασίας, ένα από τα πρώτα πράγματα που παρατηρεί κανείς είναι ο καταιγισμός διαφημίσεων που αφορούν στα προϊόντα αδυνατίσματος.

Κρέμες κατά της κυτταρίτιδας, που μειώνουν το λίπος, που συσφίγγουν, που λειαίνουν, ροφήματα που υπόσχονται να απαλλάξουν τον καθένα από τα περιττά κιλά, να τον αποτοξινώσουν κ.ο.κ. Και όλα αυτά γιατί έχει επιβληθεί μια νέα, σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα, η οποία κατ’ ουσίαν “απαγορεύει” τα ψεγάδια στο σώμα και “φυτεύει” στα ανθρώπινα μυαλά μια στερεοτυπική εικόνα την οποία πρέπει να αντιγράψουν πιστά προκειμένου να νιώθουν άνετα με τον εαυτό τους. Οι σχετικές δίαιτες για την απώλεια βάρους είναι πλέον ευρέως γνωστές και η έντονη επιθυμία των ανθρώπων, ειδικά των γυναικών, να είναι πιο λεπτές “έπλασε” βιομηχανίες με έσοδα δισεκατομμυρίων ανά χρόνο.

Για του λόγου το αληθές, η προσοχή στη διατροφή και η καλή φυσική κατάσταση λειτουργούν ιδιαιτέρως ευεργετικά για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ωστόσο η εμμονική ενασχόληση με την εικόνα του σώματος, η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε σοβαρές – σε σημείο που να γίνονται απειλητικές για τη ζωή – διατροφικές διαταραχές, είναι κάτι που χρήζει προσεκτικότερης εξέτασης.

Αυτή η έκρηξη δυσφορίας που βλέπει κανείς σήμερα, οφείλεται εν μέρει και στην συνεχιζόμενη προβολή των ιδανικών αναλογιών, του προτύπου μιας ψεύτικης και άπιαστης τελειότητας.

Ανοίγοντας περιοδικά μόδας, κάνοντας μια “βόλτα” στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες του Instagram και του Facebook, ή απλά παρακολουθώντας τηλεόραση, το μυαλό του καθενός πλημμυρίζει κυριολεκτικά από εικόνες αδύνατων ανθρώπων, με καλλίγραμμα πόδια, καλοσχηματισμένους κοιλιακούς και χαμηλά ποσοστά λίπους.

Ερχόμενος κανείς στις συνέπειες αυτής της αδιάλειπτης έκθεσης στο αψεγάδιαστο σώμα, παρατηρεί την σοβαρότητά τους. Όπως ανέφεραν οι Kring, Davison, Neale και Johnson, το κοινωνικοπολιτισμικό ιδανικό του αδύνατου σώματος είναι ένα μέσο βάσει του οποίου οι άνθρωποι μαθαίνουν να φοβούνται τα παραπάνω κιλά ή ακόμη και τη σκέψη του να αποκτήσουν κάποια στιγμή. Δεν είναι λίγες οι φορές όπου το πάχος προκαλεί μια αλυσίδα αρνητικών συνειρμών που ως επί το πλείστον έχουν να κάνουν με την έλλειψη αυτοελέγχου αλλά και μια σειρά στερεοτύπων. Το θέμα είναι τόσο ευαίσθητο που βεβιασμένες και επιπόλαιες κρίσεις σχετικά με τη σωματική εικόνα κάποιου, είναι δυνατόν να δημιουργήσουν αρκετά σοβαρά προβλήματα τόσο ψυχικά, όσο και οργανικά.

Χρειάζεται ο κάθε ένας ξεχωριστά να είναι επαρκώς οπλισμένος με αγάπη και εκτίμηση για τον εαυτό του, χωρίς να “αυτοδικάζεται” διαρκώς.

Δυστυχώς υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που μανιωδώς μετρούν με μεγάλη προσοχή τις μπουκιές τους, ελέγχουν ανά δύο ώρες το βάρος και τις διαστάσεις τους, χρησιμοποιούν καθαρτικά ή προκαλούν στον εαυτό τους εμετό έπειτα από κάθε πρόσληψη τροφής. Όσον αφορά στο ψυχολογικό κομμάτι, άτομα που τα ίδια θεωρούν πως δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που έχει επιβάλλει η σύγχρονη κοινωνία για να αποκτήσουν τον τίτλο του “λεπτού”, τείνουν να εμφανίζονται πιο μοναχικοί, ντροπαλοί και εσωστρεφείς.

Το αρνητικό συναίσθημα και η μειωμένη αυτοεκτίμηση αυξάνονται συνεχώς, ενώ αναπτύσσεται ο λεγόμενος ετεροπροσδιορισμός, όπερ το να χτίζει κάποιος την εικόνα του με βάση το πως εμφανίζεται στα μάτια των άλλων και όχι στα δικά του.

Η απομόνωση και η έλλειψη κοινωνικών σχέσεων λειτουργεί ως ένας επιπρόσθετος αρνητικός παράγοντας, καθώς με την απουσία επικοινωνίας και εξωτερίκευσης των αγχογόνων σκέψεων και απόψεων το άτομο οδηγείται σε μια συναισθηματική αφαίμαξη.

Είναι ηλίου φαεινότερο πως λανθασμένα πρότυπα, που λανθασμένα υπερπροβάλλονται, και οδηγούν σε λανθασμένες επιλογές, θα υπάρχουν πάντοτε. Ιδιαίτερα τώρα που διανύουμε μια ”ηλεκτρονική και εικονική εποχή”. Χρειάζεται ο κάθε ένας ξεχωριστά να είναι επαρκώς οπλισμένος με αγάπη και εκτίμηση για τον εαυτό του, χωρίς να “αυτοδικάζεται” διαρκώς. Φυσικά, είναι χρήσιμο για το κάθε άτομο να είναι υπέρ της διόρθωσης όποιου πράγματος και παράγοντα του δημιουργεί αρνητικό συναίσθημα. Αρκεί να αποφεύγονται ακρότητες και υπερβολές που θέτουν σε κίνδυνο σώμα και ψυχή.

first published: Ιούλ 15, 2020