Η συναισθηματική νοημοσύνη, ή αλλιώς EQ, μπορεί να ευνοήσει τόσο την επαγγελματική όσο και την προσωπική σου ζωή. Ωστόσο, αυτό που πρέπει να ξέρεις είναι ότι ξεκινάει από τον εαυτό μας. Ενισχύοντας δηλαδή την αυτογνωσία, την αυτοσυγκράτηση, το προσωπικό κίνητρο, την ενσυναίσθηση, και τις κοινωνικές δεξιότητές μας, αναπτύσσουμε και τη συναισθηματική μας νοημοσύνη.
Ανεξάρτητα σε ποιον κλάδο δουλεύεις – αν δουλεύεις – πόσα άτομα περιλαμβάνει η ομάδα σου, και πόσο χρονών είσαι, η συναισθηματική νοημοσύνη είναι σημαντική γιατί μάς προσφέρει ευημερία στη ζωή. Καλώς ή κακώς, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα μαθήματα για το πώς θα αναπτύξουμε τη συναισθηματική νοημοσύνη και δε γινόμαστε εξπέρ από τη μια μέρα στην άλλη. Επειδή λοιπόν είναι μια μακροπρόθεσμη προσωπική διαδικασία, έχουμε συγκεντρώσει μερικές συμβουλές που θα σε βοηθήσουν να την ενισχύσεις.
Τι ακριβώς είναι η συναισθηματική νοημοσύνη
Με απλά λόγια, η συναισθηματική νοημοσύνη είναι το πόσο καλά αναγνωρίζουμε και διαχειριζόμαστε τόσο τα δικά μας συναισθήματα όσο και των άλλων. Περιλαμβάνει πόσο καλά κατανοούμε τη σύνδεση μεταξύ συναισθημάτων, σκέψεων και πράξεων ώστε να διαχειριζόμαστε τον εαυτό μας πιο αποτελεσματικά. Κατανοώντας τα συναισθήματα που νιώθουμε και από πού προέρχονται μάς επιτρέπει να μαθαίνουμε περισσότερα πράγματα για τον εαυτό μας, να επικοινωνούμε καλύτερα με τους γύρω μας και να χτίζουμε πιο δυναμικές σχέσεις.
Αρχίζοντας σιγά σιγά
Ξεκινώντας το ταξίδι αυτό είναι σημαντικό να έχεις μια γερή βάση που θα χτίζεις σταδιακά. Τον πρώτο καιρό, δοκίμασε να παρατηρείς τον εαυτό σου.
Παρατήρησε πώς νιώθεις σωματικά. Νιώθεις έντονα τους ώμους, τον λαιμό, το στέρνο, τα πόδια, την πλάτη; Όσο περισσότερο παρατηρείς πώς επιδρούν τα συναισθήματα στο σώμα σου, τόσο πιο εύκολα θα καταφέρνεις στο μέλλον να τα αναγνωρίζεις και να τα διαχειρίζεσαι.
Παρατήρησε πώς αντιδράς. Όσο παρατηρείς τα συναισθήματα, κοίτα και τις αντιδράσεις σου εκείνη στιγμή αλλά και πώς επηρεάζουν την καθημερινότητά σου. Όσο προσπαθείς να βλέπεις τις διασυνδέσεις, τόσο ευκολότερα θα μπορείς να διαχειρίζεσαι και τα συναισθήματά σου στο μέλλον.
Αμφισβήτησε τις απόψεις σου. Ακόμη και αν πιστεύεις ότι οι απόψεις σου είναι σωστές, δοκίμασε να αφήσεις τους άλλους (και τον εαυτό σου) να της αμφισβητήσουν. Αυτό θα σε βοηθήσει να καταλάβεις ανθρώπους διαφορετικούς από εσένα και να είσαι ανοιχτή σε νέες ιδέες.
Καθ’ όλο αυτό το διάστημα, είναι σημαντικό απλά να παρατηρείς και να αποφεύγεις να κατακρίνεις τον εαυτό σου. Δεν είναι σωστό να είμαι θυμωμένη με την φίλη μου. Συνέχεια νιώθω στεναχωρημένη και αυτό δεν αλλάζει. Δεν θα καταφέρω να νιώσω χαρούμενη ξανά. Μόνο και μόνο αναγνωρίζοντας τα συναισθήματα που νιώθουμε και κατανοώντας την προέλευσή τους είναι ένα μεγάλο βήμα για την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης μας.
Αυτογνωσία
Ως βασικό συστατικό της συναισθηματικής νοημοσύνης, η αυτογνωσία είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε και να κατανοούμε το δικό μας χαρακτήρα, τις διαθέσεις, τα συναισθήματα και την επίδραση που όλα αυτά έχουν στους άλλους. Περιλαμβάνει μια ρεαλιστική αυτοαξιολόγηση των δυνατών και αδύνατων σημείων μας αλλά, πώς μάς αντιλαμβάνονται οι άλλοι, και μάς επισημαίνει τομείς στους οποίους μπορούμε να βελτιωθούμε. Πώς να αναπτύξεις την αυτογνωσία σου;
Κράτα ημερολόγιο. Γράψε τι έγινε, πώς σε έκανε να νιώσεις και πώς αντέδρασες. Προσπάθησε να είσαι όσο πιο αντικειμενική και ρεαλιστική μπορείς. Έχοντας ένα τετράδιο αφιερωμένο για αυτόν τον σκοπό, θα καταφέρεις να συνειδητοποιήσεις τι κάνεις, ποια προβλήματα επανέρχονται, αλλά και από που προέρχονται. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα, μπορείς να ανατρέχεις σε αυτό παρατηρώντας επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Να θυμάσαι ότι είναι σημαντικό να είσαι αληθινή με τα συναισθήματά σου, να τα αποδέχεσαι για αυτό που είναι αλλά και να προσαρμόζεσαι σε κάθε περίπτωση.
Αυτοδιαχείριση
Αφού έχεις εξασκήσει την αυτογνωσία και πλέον αναγνωρίζεις – έστω και λίγο – καλύτερα τα συναισθήματά σου, μπορείς να προβείς στην αυτοδιαχείριση. Η αυτοδιαχείριση σημαίνει ότι αναλαμβάνεις την ευθύνη για τη συμπεριφορά και την ευημερία σου καθώς και τον έλεγχο των συναισθηματικών εκρήξεων.
Αποφορτίσου από τη συναισθηματική ένταση. Πήγαινε σε ένα πάρκο και φώναξε, κλώτσα ένα σάκο του box σαν να μην υπάρχει αύριο, πάρε την κολλητή σου και μίλησε για αυτό που νιώθεις ή κάνε κάτι που θα σε βοηθήσει να αποβάλλεις όλη τη συναισθηματική ένταση που βιώνεις.
Διοχέτευσε τη συναισθηματική σου ενέργεια σε κάτι παραγωγικό αντί να θυμώσεις και να φωνάξεις. Φυσικά έχεις τύχει σε όλους να φωνάξουμε και είναι ανθρώπινο, αλλά σημασία για την μακροπρόθεσμη ευημερία μας έχει να μπορούμε να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας με περισσότερη ηρεμία.
Προσωπικό κίνητρο
Το προσωπικό κίνητρο αναφέρεται στην προσπάθεια που βάζουμε για να πετύχουμε τους στόχους που θέτουμε, την ετοιμότητά μας να δρούμε στις ευκαιρίες που εμφανίζονται και στη συνολική μας αισιοδοξία.
Να είσαι ρεαλιστική με τους στόχους σου. Επίσης, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσεις ότι η αλλαγή είναι σημαντικό και αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής. Πάντα θα υπάρχουν στιγμές που απαιτούν να ξεφύγεις από το comfort zone σου, αλλά αυτές είναι που θα σε κάνουν καλύτερη!
Να ζητάς βοήθεια. Άνθρωποι είμαστε και συχνά χρειαζόμαστε υποστήριξη από τον περίγυρό μας κάτι που είναι απόλυτα φυσιολογικό. Όταν ζητήσεις βοήθεια από τους άλλους, θα νιώσουν και εκείνοι άνετα μαζί σου και πιθανόν να σου ζητήσουν και εκείνοι υποστήριξη όταν τη χρειαστούν.
Ενσυναίσθηση
Είναι η ικανότητα να αντιλαμβάνεσαι και να κατανοείς τα συναισθήματα των άλλων. Περιλαμβάνει την ικανότητα να κατανοείς ότι όλοι έχουμε διαφορετικά συναισθήματα, επιθυμίες, προκλήσεις, και φόβους και να ανταποκρίνεσαι με έναν συναισθηματικά κατάλληλα τρόπο εκείνη τη στιγμή. Είναι μια δια βίου ικανότητα πάνω απ’ όλα σημαντική για την πλοήγηση στις σχέσεις.
Άκου. Πριν δείξεις την ενσυναίσθηση σου έμπρακτα είναι σημαντικό να ακούσεις τι έχει να πει ο άλλος και να καταλάβεις για τι πράγμα μιλάει. Να ακούς χωρίς διακοπές, προκαταλήψεις, σκεπτικισμούς, και τις προσωπικές σου εμπειρίες να μεσολαβούν. Να δείχνεις ανοιχτή και πρόθυμη για συζήτηση. Έτσι, ο άλλος πιο εύκολα θα ανοιχτεί και θα σε εμπιστευτεί.
Μπες στα παπούτσια του άλλου. Επιχειρώντας να καταλάβεις την εμπειρία του άλλου και γιατί μπορεί να λέει αυτά που λέει σε βοηθά να δείχνεις ενδιαφέρον αλλά και να καλλιεργείς τη συναισθηματική σου νοημοσύνη.
Κοινωνικές δεξιότητες
Ωραία λειτουργούν όλα στη θεωρία, αλλά η πράξη είναι η πιο δύσκολη. Αναπτύσσοντας τις κοινωνικές δεξιότητες θα μπορέσεις να εφαρμόσεις καλύτερα τους τομείς της συναισθηματικής νοημοσύνης στην καθημερινότητα. Οι δεξιότητες αυτές περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα ικανοτήτων από την επικοινωνία και τη διαχείριση συγκρούσεων έως την προσωπική και ρομαντική μας ζωή.
Εξασκήσου. Εφαρμόζοντας στην πράξη κοινωνικές δεξιότητες είναι ο καλύτερος τρόπος να τις αναπτύξεις. Πήγαινε σε συνέδρια, κάνε νέες γνωριμίες, πες την άποψή σου πάνω σε ένα θέμα, πάρε πρωτοβουλίες και θα δεις πως σιγά σιγά θα σου γίνει συνήθεια.
Μπορεί να έχουμε καλύψει αρκετό υλικό, αλλά κατανοώντας τι ακριβώς είναι η συναισθηματική νοημοσύνη και πώς μπορείς να την αναπτύξεις, θα καταφέρεις να επωφεληθείς σε πολλούς τομείς τις ζωής σου.
