Έχοντας αρκετό καιρό να βρεθώ σε μία παρέα παίζοντας επιτραπέζια είχα -μάλλον- ξεχάσει πόσο δύσκολο είναι για μερικούς ανθρώπους να χάνουν.

Στο τραπέζι πάνω από το Taboo υπήρχε ένταση, ενστάσεις και εκνευρισμός. Όσο τακτοποιούσα αμήχανη τις κάρτες, με την ίδια όψη, κατά χρώμα, θυμήθηκα ανθρώπους στην προσωπική και επαγγελματική μου ζωή που έπρεπε να διαχειριστούν μία ήττα.

Ποδόσφαιρο, βόλεϊ, μπάσκετ, τάβλι, επιτραπέζια. Ανθρώπους που απέτυχαν σε εξετάσεις για το δίπλωμα του αυτοκινήτου ή στις Πανελλήνιες. Κι μαζί μ αυτό όλες τις φορές που έχασα εγώ.

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν αναγνώρισε ότι «η αποτυχία είναι η επιτυχία σε εξέλιξη». 

Πράγμα που μπορεί να φαίνεται πολύ δύσκολο όταν περιβάλλεσαι από την προφανώς αβίαστη επιτυχία διασημοτήτων, influencers και σούπερ σταρ.

Έχουμε κατά κάποιον τρόπο εκπαιδευτεί να θεωρούμε νικητές της ζωής εκείνους με τους περισσότερους followers, τον μεγαλύτερο μισθό, το πιο ακριβό αυτοκίνητο, την τέλεια σχέση ή την ”καλή” δουλειά. Tα περισσότερα likes δρομολογούνται σε εικόνες από εξωτικές διακοπές, όμορφα παιδιά και ωραία σπίτια. Σε αυτή την ψευδαίσθηση της τελειομανίας, η πραγματικότητα του καθημερινού στρες, της δυσκολίας των σχέσεων, των διαφωνιών με τους ανθρώπους μας, αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό, έτσι απλά ακυρώνονται.

Η προσπάθεια να διατηρήσεις μια σχέση, να μεγαλώσεις σωστά τα παιδιά σου ή να φροντίσεις του ηλικιωμένους γονείς σου δεν συζητούνται στα κοινωνικά Μέσα. Κανείς δεν θα χειροκροτήσει ένα 60άρη που προσπαθεί να γίνει developer ή να πάρει το πρώτο του πτυχίο μετά από 35 χρόνια εργασίας. Αυτή η προσπάθεια μοιάζει να είναι μέρος ενός σιωπηλού προσωπικού και εσωτερικού αγώνα (;).

Σε μία κοινωνία που ευνοεί τους νικητές χρειάζεται να κοιτάξεις ακόμα πιο προσεκτικά γύρω σου

Η JK Rowling απορρίφθηκε πολλές φορές πριν τελικά κάποιος αποφασίσει να εκδώσει τις ιστορίες του Harry Potter. Οι Pulp έκαναν περιοδεία ως ένα άγνωστο συγκρότημα για παραπάνω από μία δεκαετία.

Ο Michael Jordan έχει αναφέρει αρκετές φορές σε συνεντεύξεις του “Έχασα 9.000 βολές στην καριέρα μου, έχασα σε 300 παιχνίδια, 26 φορές. Μου έχουν εμπιστευτεί την τελική βολή σε αγώνα και έχω χάσει. Απέτυχα ξανά και ξανά στη ζωή μου. Κι αυτός είναι ο λόγος που πέτυχα.”

Μόλις έβαλα τις κάρτες στο κουτί θυμήθηκα τη δήλωση ενός ακόμα διάσημου παίκτη του μπάσκετ, του Kareem Abdul-Jabbar ο οποίος ανέφερε: “Δεν μπορείς να κερδίσεις μέχρι να μάθεις να χάνεις.”

Ίσως μέσα στο μυαλό μας να πρέπει να αντικαταστήσουμε τη λέξη ήττα με τη λέξη μάθημα. Αφού πρώτα μάθουμε να την αποδεχόμαστε και την διδάξουμε και στα παιδιά μας. Το 2016, ο αθλητικογράφος Sam Weinman έγραψε το Win at Losing: How our Biggest Setbacks Can Lead to Our Greatest Gains, εν μέρει εμπνευσμένο από τις αντιδράσεις των παιδιών του κάθε φορά που έπρεπε να διαχειριστούν μία ήττα σε κάποιον αγώνα ή μία αποτυχία στις εξετάσεις τους. Πήρε συνεντεύξεις από ανθρώπους που ήταν γνωστοί για τις αποτυχίες τους πριν πετύχουν και σημειώνει: “Η συνεχής επιτυχία είναι μύθος…  Το να χάνεις δεν είναι μόνο κάτι που πρέπει να διαχειριστούμε αλλά και κάτι που χρειαζόμαστε.”

Αντί λοιπόν να αποφεύγει κανείς την προσπάθεια ίσως να σκεφτεί καλύτερα ότι η επεξεργασία της ήττας είναι ουσιαστικό μέρος της ανάπτυξης, της μάθησης και της ζωής. Πριν μάθουμε να περπατάμε, πέφτουμε ξανά και ξανά. Όσο είμαστε ακόμα παιδιά παλεύουμε με τις δύσκολες λέξεις. Πριν μάθουμε οτιδήποτε- από την οδήγηση μέχρι το ποδήλατο, από το κολύμπι μέχρι τη γιόγκα – πρέπει να εξασκηθούμε, να αγωνιστούμε και να αποτύχουμε πολλές φορές.

Πώς να χάνεις αποτελεσματικά;

Να φερθείς με ευγένεια στον εαυτό σου, όπως θα έκανε ένας καλός φίλος που θα σου έλεγε ”δεν έγινε και κάτι, πάμε παρακάτω”. Αναζήτησε και απόλαυσε την υποστήριξη των δικών σου ανθρώπων. Η τελευταία εικόνα που μας έμεινε από τον πρόσφατα τελικό του Euro 2020 η ασπίδα που έφτιαξαν οι άνθρωποι για να προστατεύσουν εκείνους που έχασαν τα πέναλτι. Όταν πια η απογοήτευση αρχίζει να αποχωρεί πάρε λίγο χρόνο και μετά ανασκουμπώσου και σκέψου τι έχεις να μάθεις από όλο αυτό. Τι μπορείς να βελτιώσεις; Πρέπει να αλλάξεις την τακτική σου; Τη στάση σου ή το σκεπτικό σου; Άκουσε τη γνώμη εκείνων που εμπιστεύεσαι. Ξαναπροσπάθησε. Ο Winston Churchill εξάλλου είπε «Επιτυχία είναι να σκοντάφτεις από αποτυχία σε αποτυχία, χωρίς να χάνεις τον ενθουσιασμό σου».