Πρόκειται για τη χειραγώγηση κάποιου ατόμου, με στόχο να αμφισβητηθεί η ορθότητα των σκέψεων του. Ο όρος πρωτοεμφανίστηκε σε ένα βρετανικό θεατρικό με τίτλο «Gas light» του Patrick Hamilton το 1938.

Στο συγκεκριμένο θεατρικό έργο, ένας σύζυγος προσπαθεί να χειραγωγήσει τις σκέψεις της συζύγου του μέσα από διάφορες τεχνικές, για να αμφισβητήσει μέχρι και η ίδια τη λογική της.

Από εκεί παίρνει το όνομά του το gaslighting, η ψυχολογική κακοποίηση, η οποία οδηγεί το ‘’θύμα’’ στην αμφιβολία των συναισθημάτων και της λογικής του.

Ενώ έχουμε συνηθίσει λοιπόν να ακούμε ιστορίες και περιστατικά από ανθρώπους που βρίσκονται στη θέση του θύματος εξαιτίας κάποιων άλλων ανθρώπων που μπορεί να μας χειραγωγούν συναισθηματικά, τώρα ήρθε η στιγμή για να αναφερθούμε σε εκείνους τους ανθρώπους που προκαλούν το φαινόμενο του gaslighting στον ίδιο τους τον εαυτό.

Αν σου φαίνεται σπάνιο ή και άγνωστο ως φαινόμενο, έχω να σου πω πως συμβαίνει συχνά, για την ακρίβεια σχεδόν σε όλους μας. Και ενώ αυτός ο τύπος κακοποίησης μπορεί να εμφανιστεί σχεδόν οπουδήποτε, δεν είναι λίγες οι φορές που προκύπτει από τον ίδιο μας τον εαυτό.

Η κλινική ψυχολόγος Julie Smith από το Ηνωμένο Βασίλειο, σκέφτηκε μέσω του λογαριασμού της στο TikTok να αναλύσει τα τρία σημαντικότερα σημάδια που αποδεικνύουν ότι μπορεί να προκαλούμε το φαινόμενο του gaslighting στον εαυτό μας και μάλιστα χωρίς να έχουμε τη συνείδηση εκείνη τη στιγμή για να το αναγνωρίσουμε.

Στο συγκεκριμένο κλιπ, το οποίο έλαβε πάνω από 11.000 likes, η Ψυχολόγος επισημαίνει τα τρία σημάδια που φανερώνουν το αυτοσαμποτάρισμα του gaslighting, ξεκινώντας με το πιο βασικό, αυτό του να κατηγορούμε τον εαυτό μας σχεδόν για τα πάντα. Αν ταυτίζεσαι, έχω να σου πω πως έχει και συνέχεια.

To βίντεο

Συνήθως το συγκεκριμένο αυτοσαμποτάρισμα παρουσιάζει και τη λανθασμένη πεποίθηση ότι η συμπεριφορά των άλλων θα πρέπει πάση θυσία να δικαιολογείται, ενώ στην απέναντι όχθη η δική μας συνήθως παρατηρείται να έχει στα σημεία της, θεμελιώδη λάθη τα οποία σχετίζονται με αυτό που είμαστε. Θα έλεγε κανείς λοιπόν πως η καταστροφολογία και η αυταπάρνηση εδώ, δίνει και παίρνει. Η τουλάχιστον αυτό προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του το άτομο. Ότι δηλαδή δεν αξίζουν όσα είναι ή όσα νιώθει.

Σε δεύτερη φάση, η ψυχολόγος στο βίντεο μοιράζεται μαζί μας ότι το προσωποκεντρικό gaslighting παρουσιάζει έντονα την έλλειψη εμπιστοσύνης ως προς τη δική μας κρίση και άποψη. Συγκεκριμένα, αναφέρει πως αυτό συμβαίνει όταν βλέπουμε τις απόψεις των άλλων ως μια πολύ αξιόπιστη πηγή, ζώντας παράλληλα σε μια σχεδόν συνεχή κατάσταση αμφιβολίας με τον εαυτό μας.

Νούμερο 3: Το άτομο ακυρώνει η αγνοεί τα συναισθήματά του. Στο τρίτο και τελευταίο χαρακτηριστικό, η Julie Smith αναφέρει ότι οι άνθρωποι τείνουν να αδιαφορούν για τα συναισθήματά τους όταν πιστεύουν ότι είναι υπερευαίσθητοι ή υπερβολικοί στις αντιδράσεις τους, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν ποια συναισθήματά τους είναι τα σωστά και τελικά ποια από αυτά μπορούν να ακούσουν και να εμπιστευτούν.

Το εν λόγω βίντεο στο TikTok, συγκέντρωσε πάνω από 110.000 προβολές και θα το βρεις στο παρακάτω link για να δεις αν τελικά σχετίζεσαι και εσύ. Το αξιοσημείωτο είναι πως το διαδικτυακό κοινό ταυτίστηκε πολύ έντονα με τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που βιώνουν το gaslighting από τον ίδιο τους τον εαυτό. Μάλιστα, κάποιοι από αυτούς δεν δίστασαν να μοιραστούν την εμπειρία τους, μαζί και όλα όσα σκέφτονται για το συγκεκριμένο φαινόμενο.

Αν αισθάνεσαι πως βιώνεις κάτι αντίστοιχο, έχε υπόψιν σου πως το φαινόμενο του gaslighting παρουσιάζει διάφορα σχήματα αλλά και μορφές, γι’ αυτό και είναι αρκετά δύσκολο να εντοπιστεί και στη συνέχεια να αντιμετωπιστεί.

Η αναγνώριση ωστόσο του από που πηγάζει το φαινόμενο, κι αν τελικά προκαλείται από εμάς τους ίδιους είναι το πρώτο και πιο βασικό βήμα ώστε να κάνουμε μια θετική αλλαγή προς την αυτοβελτίωση και την αυτοεκτίμηση μας μακροπρόθεσμα.