Προ ολίγων ημερών έβαλα σε πλάνο ένα εντελώς διαφορετικό πρόγραμμα από αυτό που τελικά μου προέκυψε. Δεν κατάφερα να σηκωθώ νωρίς, ούτε και να φτιάξω το πρωινό μου. Η ιδέα ότι η ημέρα μου ξεκίνησε λάθος με είχε καταβάλει τόσο έντονα που ήταν βέβαιο πως το βράδυ εκείνης της ημέρας θα με έβρισκε στην ίδια ακριβώς κατάσταση.

Θα σου εξηγήσω ευθύς αμέσως όμως τι πραγματικά ελλοχεύει πίσω από αυτό.

Οι λεγόμενες προσδοκίες μας

Τι πραγματικά είναι μια προσδοκία; Αυτή ήταν η απορία μου μόλις τελείωσε έτσι άδοξα η ημέρα που σου περιέγραψα λίγο πιο πάνω. Στη πιο απλή της μορφή, θα λέγαμε πως μια προσδοκία είναι μια ψυχική ‘ράβδος’ πάνω στην οποία τοποθετούμε τις ανώτερες επιθυμίες του εαυτού μας.

Η πρόσφατη ‘κακή’ ημέρα μου ήταν και αυτή ένα άμεσο αποτέλεσμα μιας αόρατης προσδοκίας που είχα ορίσει για τον εαυτό μου, την οποία δεν κατάφερα τελικά να φέρω εις πέρας. Η προσδοκία που είχα λοιπόν εκείνη την ημέρα, πήρε το τιμόνι στα χέρια της και με εκτροχίασε από το είδος της ημέρας που πραγματικά επιθυμούσα να βιώσω. Και παρότι θεωρητικά επιθυμούσα να νιώσω παραγωγική και δημιουργική, η εκάστοτε προσδοκία μου είχε άλλα σχέδια για εμένα.

Οι ‘επιβλαβείς’ προσδοκίες μας

Με γνώμονα τη δική μου προσωπική εμπειρία (την οποία είμαι βέβαιη πως βιώνουν χιλιάδες άνθρωποι εκεί έξω), βρίσκομαι εδώ για να σου πω πως οι προσδοκίες μας μπορούν στα αλήθεια κάποιες φορές να γίνουν και επιβλαβείς. Και αυτό συνήθως συμβαίνει όταν νιώθουμε σωματικά και ψυχικά κουρασμένοι.

Πιο συγκεκριμένα, όταν δεν συναντάμε τις προσδοκίες μας υπάρχει μια τάση να τις εξομοιώνουμε με την αποτυχία. Όταν λοιπόν βιώνουμε τις συνειδητές ή τις υποσυνείδητες προσδοκίες του εαυτού μας, ζούμε σε έναν συνεχή κύκλο έλλειψης ο οποίος δεν μοιάζει ποτέ αρκετός. Έτσι, αυτοί οι τύποι μη ικανοποιημένων προσδοκιών βλάπτουν συνήθως την ψυχική και συναισθηματική μας υγεία.

Ποια είναι η διαφορά της πρόθεσης έναντι της προσδοκίας;

Τα καλά νέα είναι ότι οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες αντιμετωπίζονται και για να συμβεί αυτό χρειάζεται να διαχειριζόμαστε τις προσδοκίες μας, καθορίζοντας τις προθέσεις μας. Και ενώ μπορεί φαινομενικά να μοιάζει πως και οι προσδοκίες αλλά και οι προθέσεις αντλούν την ενέργεια τους από την ελπίδα, μια πρόθεση προέρχεται συνήθως από τις φιλοδοξίες μας και όχι από τις διαβεβαιώσεις μας.

Αυτή η μικρή αλλά συγχρόνως σημαντική μετατόπιση της προσδοκίας σε πρόθεση έχει τη δύναμη να αλλάξει κυριολεκτικά τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε την πραγματικότητα μας, δημιουργώντας έτσι μέσα μας λιγότερη ευαισθησία στον κίνδυνο μιας επόμενης ‘αποτυχημένης’ προσδοκίας.

Οι προσδοκίες είναι συνυφασμένες με την απογοήτευση ενώ οι προθέσεις με έναν σκοπό. Γι’ αυτό εδώ σου παραθέτω μερικά σημαντικά παραδείγματα της καθημερινότητας, μέσα από τα οποία μπορείς να μάθεις να λειτουργείς με βάση τις προθέσεις σου και ύστερα με βάση τις προσδοκίες σου!

Υπερφορτώνεις τη ‘λίστα’ με τις υποχρεώσεις σου;

Αυτό που θα χρειαστεί εδώ είναι να αφιερώσεις χρόνο στο να κάνεις ένα διάλειμμα όταν για εσένα χρήζει σημαντικό. Αναρωτήσου σε ποιες υποχρεώσεις αξίζει να δώσεις το εκατό τις εκατό του εαυτού σου και ότι δεν χρήζει σημαντικό τότε δεν αξίζει να αποτελεί στο εξής μια ακόμη ενδεχόμενη- ανεκπλήρωτη προσδοκία σου. Τόσο απλά.

Προσπαθείς μονίμως να βρεις τη «χρυσή τομή» στις κοινωνικές σου συναναστροφές;

Πως θα σου φαινόταν αν στο εξής ζούσες με τη σκέψη πως τον μόνο άνθρωπο που μπορείς να ελέγξεις είναι ο εαυτός σου; Αντικειμενικά μιλώντας, είναι αδύνατο να μπορείς μονίμως να ελέγχεις την συμπεριφορά των άλλων. Τι αισθάνονται για εσένα; Πόσο σωστοί είναι απέναντι σου; Πως αλληλεπιδρούν με τους άλλους όταν δεν είσαι παρόν; Επέτρεψε στον εαυτό σου να αρκεστεί στην ιδέα πως η δική σου πρόθεση στο να βρεθείς ή να μοιραστείς κάτι μαζί τους, είναι υπέρ αρκετή. Το τι μπορεί να συμβαίνει λοιπόν πέραν αυτού, στο εξής δεν θα πρέπει να σε προβληματίζει.

Μήπως ξεχνάς την αρετή της υπομονής;

Επαναξιολόγησε τους τρόπους με τους οποίους επιλέγεις να ‘πηγαίνεις’ εκεί που θέλεις να ‘φτάσεις’. Αν βάλεις σε πρώτο πλάνο την πρόθεση του να επικεντρωθείς σε όλα εκείνα που μπορείς να ελέγξεις, τότε είναι βέβαιο πως με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρεις να μειώσεις την επικείμενη απειλή μιας ανεκπλήρωτης προσδοκίας.

Σε έχουν απογοητεύσει και εσένα οι ανεκπλήρωτες προσδοκίες του εαυτού σου ή των άλλων; Αν ναι, προσπάθησε στο εξής να εστιάζεις μόνο σε όσα μπορείς να ελέγξεις. Και αν σου ακούγεται δύσκολο, τότε σε διαβεβαιώνω πως η πεποίθηση ότι μπορείς να δράσεις με βάση τις προθέσεις σου είναι υπεραρκετή για να αλλάξεις γνώμη!

featured photo: Twenty20 Stock Gallery @ieslava