Πόσες φορές έχεις ξυπνήσει στη μέση της νύχτας, με έντονο άγχος; Αν σου συμβαίνει αρκετά συχνά, θα γνωρίζεις ότι είναι δύσκολο να ξανακοιμηθείς εύκολα.

Ο ύπνος και το άγχος συνδέονται μεταξύ τους. Αυτό συμβαίνει διότι το άγχος μπορεί να σε κρατήσει ξύπνιο και να σου προκαλέσει προβλήματα στον ύπνο. Αλλά και οι αυπνίες μπορούν να αυξήσουν το άγχος σου. Και στις δυο περιπτώσεις, το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να αντιμετωπίσεις εξ ’αρχής το πρόβλημα.

Γιατί ξυπνάς στη μέση της νύχτας από το άγχος σου;

Η καθημερινότητα, οι δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζεις στην επαγγελματική σου ζωή, οι ρυθμοί της εποχής, και γενικά τα στρεσογόνα γεγονότα που εμφανίζονται συνεχώς κάνουν το μυαλό σου πιο ενεργό. Το άγχος δηλαδή, προκαλεί μια αυξημένη ψυχική και συναισθηματική κατάσταση που ονομάζεται υπερδιέγερση.

Το άγχος λοιπόν κατά την διάρκεια της ημέρας, επηρεάζει τον ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας. Συνήθως όταν ξυπνάς το πρωί, ο εγκέφαλός σου απελευθερώνει περισσότερη νοραδρεναλίνη (ονομάζεται επίσης νορεπινεφρίνη). Η απώλεια ύπνου κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να προκαλέσει ασυνήθιστη αύξηση των επιπέδων νοραδρεναλίνης.

Έτσι, μπορεί να ξυπνήσεις ξαφνικά με έντονο αίσθημα άγχους τη νύχτα, που δεν θα σου επιτρέψει να κοιμηθείς πάλι με ευκολία.

Αρκετές ψυχικές διαταραχές που σχετίζονται με άγχος ή στρες μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τις δυσκολίες στον ύπνο. Αυτές μπορεί να είναι:

· Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή: Αυτή η κατάσταση περιλαμβάνει ένα συνεχές αίσθημα τρόμου ή άγχους που μπορεί να διαρκέσει για μήνες ή και περισσότερο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ανησυχία, διέγερση, δυσκολία συγκέντρωσης και υπερβολική ή παράλογη ανησυχία.

· Διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD): Τα άτομα που βίωσαν ένα τραυματικό γεγονός, όπως π.χ μια απώλεια, ένα ατύχημα, ένα σοκαριστικό γεγονός, είναι πιθανό να αναπτύξουν αυτή τη διαταραχή άγχους. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αναδρομές στο παρελθόν, τρομακτικές σκέψεις ή αποφυγή του τραυματικού γεγονότος, μαζί με διαταραγμένο ύπνο και εφιάλτες.

· Νυχτερινές κρίσεις πανικού: Τα άτομα με διαταραχή πανικού παρουσιάζουν συχνές κρίσεις πανικού—ξαφνικές περιόδους έντονου πανικού με συμπτώματα όπως αυξημένο καρδιακό ρυθμό, πόνους στο στήθος, τρόμο και το αίσθημα ότι είναι εκτός ελέγχου. Αυτές οι κρίσεις πανικού μπορούν να συμβούν και κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Ο φαύλος κύκλος του άγχους και του ύπνου

Δεδομένου ότι το άγχος και ο ύπνος συνδέονται τόσο στενά, μπορεί να προκύψει ένας φαύλος κύκλος. Το να ξυπνάς με άγχος και ανησυχία μπορεί να σε δυσκολέψει να ξανακοιμηθείς. Αυτή η αδυναμία του να χαλαρώσεις το μυαλό σου, προκαλεί ακόμη περισσότερο άγχος καθώς αναρωτιέσαι αν θα προλάβεις να ξεκουραστείς.

Τι συμπτώματα παρουσιάζονται όταν ξυπνάς μέσα στη νύχτα;

Τα συμπτώματα που θα παρουσιάσεις όταν ξυπνήσεις από το άγχος σου μέσα στην νύχτα, μοιάζουν με τα συμπτώματα μιας κρίσης πανικού. Αυτά μπορεί να είναι:

Ανεπιθύμητες ανησυχίες (παρεμβατικές σκέψεις)

Αισθήματα φόβου και απώλειας ελέγχου

Αυξημένος, γρήγορος καρδιακός παλμός

Ιδρώτας

Ρίγη ή εξάψεις

Δύσπνοια, πόνος στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή

Ναυτία ή κοιλιακό άλγος

Ζάλη, αίσθημα λιποθυμίας

Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στο σώμα

Ακόμα κι αν δεν παθαίνεις κρίση πανικού, μπορεί να παρουσιάσεις συμπτώματα άγχους, όπως επίμονη ανησυχία ή μυϊκή ένταση, που σε κρατούν ξύπνιο τη νύχτα. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες τεχνικές που μπορούν να σε βοήσουν να ηρεμήσεις και να ξανακοιμηθείς.

Μην κοιτάξεις το ρολόι

Σιγουρέψου πριν κοιμηθείς ότι δεν έχεις κάποιο ψηφιακό ρολόι δίπλα σου, που θα μπορούσες να αντικρίσεις με το που ξυπνάς. Αν κοιτάξεις την ώρα όταν ξυπνήσεις μέσα στην νύχτα, το μυαλό σου θα υπολογίσει πόση ώρα απομένει μέχρι να σηκωθείς, και έτσι θα αγχωθείς ακόμα περισσότερο για το αν μπορείς να ξεκουραστείς.

Κράτα τον εαυτό σου μακριά από οθόνες

Εάν προσπαθείς να κοιμηθείς ξανά, προσπάθησε να μην ενδώσεις στο κινητό σου ή στην τηλεόραση σου. Αυτά θα σου φέρουν μόνο επιπλέον ένταση, που δεν τη χρειάζεσαι.

Κάνε κάτι για να χαλαρώσεις

Εάν δεν μπορείς να ξανακοιμηθείς και έχουν περάσει 15 λεπτά, πήγαινε σε ένα άλλο δωμάτιο για λίγο. Κάθισε σε μια άνετη καρέκλα και διάβασε ένα βιβλίο ή κάνε μερικές ασκήσεις αναπνοής. Αφού χαλαρώσεις, δοκίμασε να πας ξανά για ύπνο.