Μπορεί να μην είναι πολύ διαδεδομένος όρος αλλά η ηχοθεραπεία μπαίνει πλέον δυναμικά στον χώρο της ευεξίας. Πρόκειται για εναλλακτική πρακτική που στοχεύει την εξισορρόπηση της αρμονίας του ανθρώπου με την ψυχή και το σώμα του αλλά και με τον κόσμο γύρω του.

Όσο καινούρια και να μας ακούγεται ως μέθοδος, οι ρίζες της χάνονται στο πέρασμα των αιώνων και ταξιδεύουν από την Αρχαία Ελλάδα ως Ινδία και την Άπω Ανατολή.

Περισσότερες πληροφορίες για το θέμα μας δίνει ο spiritual healer και ηχοθεραπευτής Nikolaos Unalome. Ο ίδιος εξασκεί την θεραπεία και με κρυστάλλους και όπως λέει «χρησιμοποιώ και light language, γίνομαι κανάλι με διάφορες δονήσεις ενέργειας και το χρησιμοποιώ μέσα στη θεραπεία μου».

Ορισμός και είδη

Για να δώσουμε έναν πιο ακριβή ορισμό η λέξη ηχοθεραπεία χωρίζεται σε δύο βασικές έννοιες «ήχος» και «θεραπεία». Αντικατοπτρίζει την πρόθεση του θεράποντα να φέρει την ίαση και προϋποθέτει τη θέληση του θεραπευόμενου να ξεπεράσει το πρόβλημα. Με διαφόρων ειδών και υλικών κύμβαλα όπως γκόνγκ, κρυστάλλινα μπολ, θιβετιανά μπολ και το διαπασών –ή αλλιώς tuning fork- δημιουργούνται δονήσεις που σκοπό έχουν να φέρουν την επιθυμητή ισορροπία.

Στην κλασική ηχοθεραπεία πνεύμα και σώμα ευθυγραμμίζονται μέσω των δονήσεων που αναδύουν τα θιβετιανά μπολ, ενώ στην περίπτωση του biofit tuning fork εργάζεσαι με τα διαπασόντα.

Οι απαρχές

Με πρώτο σταθμό μας την Αρχαία Ελλάδα η θεραπεία μέσω της μουσικής ήταν το καλύτερο φάρμακο για την ψυχή. Μέσω της παρατήρησης ο Αριστοτέλης κατέληξε στο συμπέρασμα πως ο ήχος του φλάουτου ξυπνούσε τις αισθήσεις και μείωνε την ένταση μυαλού και σώματος. Έναν περίπου αιώνα πριν ο Πυθαγόρας μιλούσε για την σύνδεση ήχου και αισθήσεων παρατηρώντας και εκείνος πως η μουσική μπορεί να χαλαρώσει το πνεύμα. Ακόμη στα μαθηματικά του σχετίζονται με το κομμάτι του ήχου.

Στην Ινδία, το Νεπάλ και το Θιβέτ η ηχοθεραπεία άνθισε ακόμη περισσότερο και κατάφερε να εδραιωθεί ως μέθοδος ίασης. Για τους Ινδούς η γέννηση του σύμπαντος έγινε από το ερέθισμα «Ωμ», το οποίο χρησιμοποιείται και στην γιόγκα. Στο Θιβέτ τέθηκαν οι κανόνες της θεραπείας του ήχου και ακολουθούνται από τους θεραπευτές παγκοσμίως.

Περνώντας τα χρόνια και φτάνοντας στο σήμερα, εξελίσσεται και διαδίδεται ταχύτατα ως μέθοδος χαλάρωσης και όχι άδικα μιας και στους σύγχρονους ρυθμούς ζωής η ηρεμία και η ψυχική υγεία είναι επιτακτικές ανάγκες. Στο εξωτερικό έχει αναπτυχθεί εδώ και αρκετά χρόνια, ενώ στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο αφού ήρθε μόλις τα τελευταία δύο με τρία χρόνια.

Πρακτική εφαρμογή

Το σώμα μας αποτελείται στο μεγαλύτερο ποσοστό του από νερό «είμαστε 70% νερό, ουσιαστικά όλοι οι πόνοι, η στάσιμη ενέργεια είναι στάσιμα νερά στο σώμα μας. Άρα με τις δονήσεις και με την ηχοθεραπεία αρχίζουμε και ταράζουμε αυτά τα νερά». Η αναταραχή θα φέρει σιγά σιγά την ευεξία. Οι ήχοι που αναπαράγονται πρέπει να στοχεύουν σε κάθε τσάκρα ξεχωριστά. Τα κλασικά όργανα που χρησιμοποιούνται για την εν λόγω πρακτική συναντούν πια και τις νέες τεχνολογίες προσφέροντας ένα επιπλέον φάσμα θεραπείας. Η μουσική, οι ήχοι μέσω υπολογιστή ακόμη και ασχολούμενος μεμονωμένα ο ενδιαφερόμενος παίξει απλώς αρμόνιο, μπορεί να επιφέρει θετικές αλλαγές στην διάθεσή του.

Η χρήση των οργάνων εξαρτάται από το είδος της πάθησης και από τον τύπο της συνεδρία. Πιο συγκεκριμένα, στις ομαδικές συνεδρίες χρησιμοποιούνται πιο πολύ γκονγκ, θιβετιανά κύμβαλα, μελωδοί, ocean drum ή κρυστάλλινα μπολ.

Οι παθήσεις που θεραπεύονται καλύπτουν ένα ευρύ τομέα σωματικών και ψυχικών ασθενειών. Για να χρησιμοποιήσω και τα ακριβή του λόγια «είναι για τους πόνους, είναι για ανθρώπους που αισθάνονται ανήσυχοι, για το στρες, για προβλήματα στην έμμηνο ρύση, κατάθλιψη, εθισμούς, κρίσεις πανικού, ιλίγγους» όπως επίσης και για «ημικρανίες, πονοκεφάλους, αϋπνίες, δερματικά, ινομυαλγίες και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών». Αυτό που και ο ίδιος επεσήμανε είναι πως στο εξωτερικό χρησιμοποιείται από κλινικές για τη θεραπεία όλων των παραπάνω αλλά στην Ελλάδα είμαστε λίγο πίσω σε αυτό το κομμάτι. Υπάρχει βέβαια, και η δυνατότητα να συνδυαστεί η ηχοθεραπεία με το μασάζ, την ψυχανάλυση αλλά και με το λεγόμενο breath working, τη διαδικασία ελέγχου και χαλάρωσης μέσω των αναπνοών.

Ο ρόλος του θεραπευτή και τι να προσέξουμε

Τον σημαντικότερο ρόλο στην όλη αλληλεπίδραση παίζει ο θεραπευτής. Η κατάρτιση και η εκπαίδευση είναι απαραίτητα. Ωστόσο, βασικό είναι ο ηχοθεραπευτής να έχει δεχθεί πρώτα εκείνος τη διαδικασία να «το έχει κάνει βίωμα όλο αυτό». Έχοντας τα προαναφερθέντα σαν εφόδια, το αμέσως επόμενο είναι ο κατάλληλος εξοπλισμός. Όργανα όπως γκόνκ ή tune fork και κρυστάλλους, κρεβάτι μασάζ και ένας χώρος ήρεμος και με υψηλές δονήσεις είναι απαραίτητα.

Η κλασική ιατρική δεν θα πρέπει να παραγκωνίζεται και ο θεραπευτής θα πρέπει να τονίσει στον θεραπευόμενο πως πρώτα πρέπει να συμβουλευτεί τον ιατρό του για το πρόβλημα που τον απασχολεί και έπειτα αποφασίσει τι είδους θεραπεία θα ακολουθήσει.

Τέλος, ειδική μεταχείριση προβλέπεται για τις εγκύους αλλά και τους ανθρώπους με πιο βαριά ψυχιατρικά νοσήματα όπως είναι η διπολική διαταραχή και η σχιζοφρένεια. Για αυτό χρειάζεται ο θεραπευτής να έχει το πλήρες ιστορικό και να υπάρχει συνεννόηση του ασθενή με τον ιατρό του.