Σίγουρα θα έχεις ακούσει πως σε καταστάσεις διαφωνίας, ειδικότερα μέσα σε μια σχέση, το να σιωπήσεις αποτελεί μεγάλο εργαλείο επιτυχίας για να πέσουν οι τόνοι και να τα βρείτε μεταξύ σας. Έρχομαι όμως κάπου εδώ να καταρρίψουμε μαζί αυτή την πεποίθηση.
Κάποιες φορές η αλήθεια είναι πως η σιωπή είναι πράγματι χρυσός και άλλες φορές είναι ανάγκη το να σιωπάσουμε αντί να επιλέξουμε να κάνουμε τα πράγματα χειρότερα. Όταν όμως η σιωπή αποτελεί εργαλείο τιμωρίας και όχι τρόπος για να τα βρούμε μεταξύ μας, τότε η σκόπιμη αυτή αποχή επικοινωνίας μπορεί στα αλήθεια να αποβεί καταστροφική.
Φαινομενικά η σιωπή στην επικοινωνία μοιάζει συνήθως αθώα και ένας ήπιος τρόπος για να επανέλθουν τα πράγματα σε μια ισορροπία. Στην πραγματικότητα όμως, όταν αυτό συμβαίνει επανηλειμμένα, τότε μπορεί να προκαλέσει βαθιά προβλήματα και να διαβρώσει ακόμα και τις πιο ισχυρές σχέσεις. Είτε πρόκειται για φιλικές, είτε για οικογενειακές, είτε για συντροφικές σχέσεις.
Το φαινόμενο της σκόπιμης σιωπής είναι στην πραγματικότητα η άρνηση να επικοινωνήσεις με τον συνομιλητή σου τα συναισθήματα και τις σκέψεις σου. Σύμφωνα με έρευνες μάλιστα, πρόκειται για μια μορφή κοινωνικού αποκλεισμού που σπάνια αφήνει ανεπηρέαστη τη διάθεση και τη ψυχολογία μας.
Πως αντιδράει το σώμα μας σε αυτό;
Συνήθως ένας άνθρωπος που επιλέγει να συμπεριφερθεί κατά αυτόν τον τρόπο, παρατηρείται πως η σιωπή συνοδεύεται από κινήσεις σχεδόν ακινησίας. Πιο συγκεκριμένα, η αποχώρηση από τον χώρο στον οποίο βρίσκεστε και η επιδεικτική αγνόηση στο πρόσωπο του άλλου είναι κάποια από τα βασικά χαρακτηριστικά της γλώσσας του σώματος.
Φυσικά αυτού του είδους η συμπεριφορά, μπορεί να μοιάζει σωτήρια, στη πραγματικότητα όμως εντείνει τον εκνευρισμό και τη σύγκρουση.
Τι μπορεί να προκαλέσει σε βάθος χρόνου η επιλογή της σιωπής;
Η σιωπή καλώς ή κακώς δεν ορίζεται απλά ως η αποφυγή ενός ακόμη τσακωμού. Πρόκειται περισσότερο για συμπεριφορά η οποία μάλιστα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και απώτερος σκοπός της είναι να προκαλέσει συναισθήματα άγχους, φόβου, βαθιάς αυτοκριτικής αλλά και εγκατάλειψης. Το πιο περίεργο επίσης εδώ είναι πως σύμφωνα με έρευνες, η απόρριψη που προκαλεί η σιωπή μπορεί να δημιουργήσει στον αποδέκτη τον ίδιο ακριβώς πόνο που προκαλεί και ο σωματικός πόνος όταν προκύπτει.
Αν είσαι ο αποδέκτης της σιωπής
Τότε υπάρχουν κάποιες αποτελεσματικές λύσεις. Σε πρώτη φάση, παρότι σε καμία απολύτως σχέση δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις επιτυχίας, θα μπορούσαμε να πούμε πως αρκετά αποτελεσματική λύση θα ήταν να χρησιμοποιήσεις την ειλικρίνεια σου, προσπαθώντας να επαναφέρεις τη σύνδεση σας μέσο της ενσυναίσθησης. Το ζήτημα άλλωστε είναι να δείτε και οι δύο πέρα από τον θυμό σας.
Φράσεις όπως: «Έχω την ανάγκη να καταλάβω γιατί επιλέγεις τη σιωπή αντί να το συζητήσουμε», ή «Εφόσον με αγνοείς αισθάνομαι πως δεν μπορώ να προχωρήσουμε», ή «Θέλω να βρούμε μια λύση αλλά χρειάζομαι τη βοήθεια σου για να το κάνουμε μαζί», θα μπορούσαν να είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές τεχνικές επικοινωνίας.
Οταν η σιωπή μετατρέπεται σε συναισθηματική κακοποίηση
Τότε τα πράγματα εδώ κάπως θα λέγαμε ότι περιπλέκονται. Σε αυτές τις περιπτώσεις, καλό θα ήταν να συζητηθούν εναλλακτικοί τρόποι διαχείρισης των συγκρούσεων σας και γιατί όχι να ζητήσετε από κοινού και την επιλογή της βοήθειας από έναν θεραπευτή ζεύγους.
Η σιωπή μπορεί πράγματι σε κάποιες περιπτώσεις να είναι χρυσός και ο πιο εύκολος δρόμος για να λήξεις μια κατάσταση. Ωστόσο, είτε την προκαλείς , είτε τη δέχεσαι, έχει σημασία να γνωρίζεις πως μπορεί να προκαλέσει τεράστιες ζημιές σε βάθος χρόνου. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα επιλέξεις να σιωπάσεις, ίσως είναι καλύτερο να το ξανά σκεφτείς γιατί μια συζήτηση μπορεί να λύσει πολλά περισσότερα από όσα φαντάζεσαι συγκριτικά με τη σιωπή.