Άκουσα πρόσφατα ένα podcast για το delayed gratification. Ήμουν στο αεροπλάνο, είχε αυτόν τον ευφοριακά μπλε ουρανό και τον χρυσό ήλιο που όταν είσαι ψηλά διαχέεται παντού και σε ζεσταίνει.

Καμιά φορά τις καλύτερες αποφάσεις τις παίρνεις στον αέρα, ίσως επειδή δεν είσαι grounded, μεταφορικά και κυριολεκτικότατα.

Είσαι σε εκείνο το κενό μεταξύ ύπαρξης και ανυπαρξίας, το κινητό έχει μπει σε λειτουργία πτήσης, δεν είσαι διαθέσιμος για κανέναν, μόνο για τον εαυτό σου. Δεν ξέρω αν ήταν λοιπόν όλοι οι παραπάνω λόγοι, αλλά από τη μέρα που άκουσα αυτό το podcast, δεν μπορώ να το βγάλω από το μυαλό μου και για αυτό θα ήθελα να το βάλω και στο δικό σας.

Ο όρος “delayed gratification” σημαίνει αυτολεξεί “καθυστερημένη ικανοποίηση” και αυτό συνοψίζει πάνω κάτω όλο της το νόημα

Σε αντίθεση με το instant gratification, δηλαδή τη άμεση χαρά που παίρνεις όταν κάνεις κάτι που θα σου δώσει στιγμιαία ικανοποίηση, αλλά όχι μακροπρόθεσμη, όπως το να φας μια σοκολάτα ή να ξενυχτήσεις πίνοντας μέχρι το πρωί. Συνήθως αυτά τα δύο είδη, αντικρούονται όταν το ένα είναι το αντίτιμο του άλλου.

Οι άνθρωποι είμαστε προγραμματισμένοι να αποζητάμε την άμεση χαρά, θέλουμε να αποφύγουμε την πόνο, ακόμη και αν μέσω αυτού οδηγηθούμε σε ακόμη μεγαλύτερη ικανοποίηση στο τέλος. Ο άνθρωπος θέλει να “λουφάρει” και προσπαθεί να εκπαιδευτεί στην πειθαρχία, ποτέ δεν συμβαίνει το αντίθετο.

Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στη διάρκεια ενός πολύ δύσκολου μεταπτυχιακού στο εξωτερικό. Εδώ έχω κάποιους φίλους που ξενυχτάνε μερόνυχτα για να περάσουν τις εξετάσεις, μπορεί να μη βγουν για μια μπύρα για μέρες, από το πρωί που θα ξυπνήσουν θα τρέχουν αδιάκοπα και δεν θα σηκώνουν κεφάλι από τον υπολογιστή. Αυτοί είναι που στο τέλος θα πάνε το καλύτερο ταξίδι, γιατί θα έχουν περάσει τις εξετάσεις, δεν θα χρειάζεται να δώσουν επαναληπτικές. Γιατί αυτοί θα ανταλλάξουν την ακόμη μια μπύρα ρουτίνας με την υπομονή του να περιμένουν κάτι καλύτερο.

Και αυτό είναι μια οπτική του delayed gratification

Θέλει μεγάλή προσπάθεια και τόλμη σε αυτή τη ζωή να μπορείς να βλέπεις το big picture. Να μην ενδίδεις σε κάτι μέτριο, να το θυσιάζεις για κάτι μεγαλύτερο. Δεν εννοούμε φυσικά να οδηγηθείς στο άλλο άκρο, να μη ζεις στο ενδιάμεσο περιμένοντας τη μεγάλη ευκαιρία, αλλά να τα ζυγίζεις. Μέσα σε όλη αυτή τη διαδικασία πολύ σημαντικό συστατικό είναι να μάθεις να λες “όχι”.

Να πεις όχι, σε αυτή τη δουλειά που σου δίνει άμεσα λεφτά, αλλά δεν είναι η δουλειά που λαχταράς, να πεις όχι στα 5 τζιν τόνικ που θα σε πάνε πίσω στο πτυχίο σου που θα σου ανοίξει διάπλατα επαγγελματικές πόρτες. Να πεις όχι στον συμβιβασμό. Ειδικά όταν έρχεται μεταμφιεσμένος ως το μεγαλύτερο δέλεαρ. Πολύ σημαντικό συστατικό επιτυχίας για να μπορείς να υιοθετήσεις την κουλτούρα του delayed gratification είναι να πιστεύεις ότι αξίζεις όλα αυτά για τα οποία κοπιάζεις. Μπορεί αυτό να ακούγεται απλό και προφανές, όμως συχνά είναι το πιο δύσκολο.

Πρέπει να πιστεύεις ότι αξίζεις το καλύτερο για να μπορέσεις όχι μόνο να κοπιάσεις για αυτό, αλλά να μην αφήσεις και το μέτριο να σταθεί εμπόδιο. Δεν είναι εύκολο, θέλει χρόνο. Ειδικά όταν έχεις στα χέρια σου τον σπόρο και πρέπει να δείξεις την πίστη πως θα γίνει δέντρο.

Δεν στο εγγυάται κανείς 100%, όμως αυτή είναι και η μαγεία. Και όταν ανέβεις αυτή την ανηφόρα θα ευγνωμονείς τον εαυτό σου που δεν σταμάτησες να δεις την θέα από τον χαμηλότερο λόφο.