Στο καράβι που διασχίζει τη θαλάσσια γραμμή Αντίπαρος–Πάρος ο αέρας μύριζε αλάτι και αντηλιακό, κι εγώ είχα μόλις ξεκινήσει το Ελεύθερη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.
Αυτό που κατάλαβα από την πρώτη σελίδα ήταν ότι εδώ δεν είχα να κάνω με ένα ακόμα καλοκαιρινό βιβλίο.
Καθόμουν σε μία πλαστική καρέκλα, κρατώντας το σφιχτά με τα δύο χέρια για να μην το πάρει ο αέρας, διαβάζοντας για μια έφηβη που άναψε φωτιά στον ίδιο της τον φόβο. Το καράβι έφτανε, αλλά εγώ ήθελα να μείνω εκεί – ανάμεσα σε δύο νησιά και δύο κόσμους.
Η συγγραφέας του
Η Ντελφίν Μινουί έχει υπάρξει μάρτυρας των πιο σκληρών όψεων της ανθρώπινης ιστορίας. Ως πολεμική ανταποκρίτρια, έμαθε να μετατρέπει τον κίνδυνο και τη σιωπή, σε λέξεις. Στο βιβλίο Ελεύθερη, επιλέγει να μιλήσει όχι για μια συλλογική τραγωδία, αλλά για μία ατομική αφύπνιση: την ιστορία της Ζάχρα, μιας δεκαεξάχρονης Ιρανής που καίει τη μαντίλα της και φωνάζει με όλους τους τρόπους πως δεν αντέχει άλλο.
Η ιστορία ξεκινά με αυτή την πράξη αντίστασης, αλλά δεν τελειώνει εκεί. Το πιο ενδιαφέρον με το Ελεύθερη δεν είναι η στιγμή της επανάστασης, αλλά όλα όσα ακολουθούν: οι αμφιβολίες, οι ενοχές, οι εσωτερικές συγκρούσεις. Η Μινουί σέβεται την πρωτοπρόσωπη αφήγηση της Ζάχρα, ακολουθεί τις στροφές και τις παύσεις της, και με ελάχιστες παρεμβάσεις αφήνει το κορίτσι να αφηγηθεί τη δική του αλήθεια.
Είναι ένα βιβλίο εσωτερικής ειλικρίνειας
Κι εκεί έγκειται και η δύναμή του. Η Ζάχρα μπορεί να μην είναι ατρόμητη αλλά είναι θυμωμένη, αβέβαιη και έχει την ορμή της νεότητας. Αυτή η ειλικρίνεια απέναντι στον ίδιο της τον εαυτό είναι ίσως το πιο ριζοσπαστικό πράγμα που καταθέτει το Ελεύθερη.
Η γραφή της Μινουί είναι απέριττη, αλλά ποτέ ψυχρή. Διαβάζοντας, νιώθεις την ανάσα των ανθρώπων που κρύβονται, που για να επιβιώσουν ψιθυρίζουν αλλά που ακόμα ελπίζουν. Η αφήγησή της μοιάζει με μαρτυρία, αλλά διατηρεί τον λογοτεχνικό της ρυθμό.
Το Ελεύθερη είναι μια ακτινογραφία της εσωτερικής μας δύναμης και μέχρι να φτάσω στην τελευταία σελίδα αναρωτήθηκα πολλές φορές: αν ήμουν εγώ στη θέση της Ζάχρα, τι θα έκανα;
Είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται σε ένα απόγευμα και σε ακολουθεί για μέρες. Και ίσως αυτό να είναι η πραγματική του νίκη: ότι σου ζητάει να το συνεχίσεις εσύ.
