Όσο περνούν τα χρόνια, γίνεται όλο και πιο φανερό πως η έννοια της «κληρονομιάς» δεν αφορά μονάχα τα μουσεία, τις παραδοσιακές φορεσιές ή τα επίσημα έγγραφα. Η πολιτιστική μνήμη αποτυπώνεται και μέσα από τις ταινίες, τα ντοκιμαντέρ, τις τηλεοπτικές εκπομπές, ακόμη και τις διαφημίσεις. Κι αυτήν ακριβώς τη μνήμη έρχεται να διασώσει και να αξιοποιήσει η Εταιρεία Κινηματογραφικών και Οπτικοακουστικών Μέσων Δημοσίου.

Μια σύγχρονη αποστολή με θεσμική στήριξη

Η ΕΚΚΟΜΕΔ λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Ο σκοπός της είναι ξεκάθαρος: η δημιουργία και η διαχείριση ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Αρχείου Οπτικοακουστικών Μέσων, το οποίο θα λειτουργεί όχι ως αποθήκη, αλλά ως ενεργός πόλος πολιτιστικής διασύνδεσης.

Ένα από τα πιο σύγχρονα και ουσιαστικά στοιχήματα της ΕΚΚΟΜΕΔ είναι το πώς μπορεί να ενθαρρύνει την επαναχρησιμοποίηση του αρχειακού υλικού. Είτε πρόκειται για φοιτητικές ταινίες, ντοκιμαντέρ, podcasts ή θεατρικές παραστάσεις, το αρχείο ανοίγεται προς κάθε κατεύθυνση, δημιουργώντας ευκαιρίες για συνεργασίες και νέα έργα.

Αυτό σημαίνει πως ένα παλιό ρεπορτάζ, μια διαφήμιση της δεκαετίας του ’70 ή ένα ασπρόμαυρο φιλμ μπορούν να αποκτήσουν ξανά ζωή και αξία μέσα από τη σύγχρονη αφήγηση.

Τρεις άξονες δράσης: Μνήμη, Πρόσβαση, Καινοτομία

Η δραστηριότητα της ΕΚΚΟΜΕΔ χωρίζεται σε τρεις βασικούς άξονες:

1. Αρχειοθέτηση & Ψηφιοποίηση

Από την τηλεοπτική και κινηματογραφική παραγωγή, μέχρι τα σπάνια φιλμ και τοπικές καταγραφές, το αρχείο της ΕΚΚΟΜΕΔ συγκεντρώνει, ψηφιοποιεί και συντηρεί οπτικοακουστικό υλικό υψηλής ιστορικής και πολιτιστικής αξίας.

2. Εκπαιδευτικά Προγράμματα & Workshops

Η ΕΚΚΟΜΕΔ αναζητά τρόπους να φέρει το αρχείο της στη σύγχρονη εκπαιδευτική διαδικασία. Πραγματοποιεί δράσεις στα σχολεία, συνεργάζεται με πανεπιστήμια και διοργανώνει σεμινάρια που συνδέουν την ιστορία με τις νέες τεχνολογίες.

3. Πολιτιστικές Συνεργασίες & Προβολή

Η συνεργασία με φεστιβάλ, πολιτιστικούς οργανισμούς, ΜΚΟ και καλλιτέχνες είναι ζωτικής σημασίας για την ΕΚΚΟΜΕΔ. Το αρχείο δεν παραμένει απλώς διαθέσιμο, αλλά προτείνεται ως εργαλείο για νέα projects, καλλιτεχνικές παρεμβάσεις, επανερμηνείες και αφηγήσεις.

Η τεχνολογία στην υπηρεσία της πολιτιστικής μνήμης

Η αποστολή του οργανισμού δεν είναι μόνο πολιτιστική, αλλά και βαθιά τεχνολογική. Σήμερα, η πρόσβαση στο υλικό δεν γίνεται μέσα από φυσικά αρχεία και κουτιά, αλλά μέσα από προηγμένες πλατφόρμες ψηφιακής τεκμηρίωσης και τεχνητής νοημοσύνης, που καθιστούν το περιεχόμενο αναζητήσιμο, διαλειτουργικό και διαθέσιμο σε ερευνητές, δημιουργούς και πολίτες.

«Πρέπει να απεγκλωβιστούμε από παρελθοντικές και μίζερες αντιλήψεις και να δούμε το μέλλον. Και το μέλλον του Ελληνικού Κινηματογράφου πρέπει να γράφεται σε ένα κτίριο αντάξιο της σημασίας και της αξίας του Ελληνικού κινηματογραφικού χώρου που θα στεγάσει δράσεις και εργαστήρια που θα διευρύνουν τους ορίζοντες του Ελληνικού Κινηματογράφου. », σημειώνει ο κ. Λεωνίδας Χριστόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας, υπογραμμίζοντας τη διπλή αποστολή του οργανισμού: να προστατέψει και να ενεργοποιήσει.

Όραμα με συνέχεια

Ο Λεωνίδας Χριστόπουλος περιγράφει την ΕΚΚΟΜΕΔ σαν έναν οργανισμό που επιδιώκει να αφήσει ένα αποτύπωμα που να αφορά την παιδεία, την τέχνη, την πολιτική μνήμη, την ταυτότητα. Και κυρίως, ένα αποτύπωμα που θα αφορά τον πολίτη, όχι μόνο ως θεατή αλλά και ως συμμέτοχο.

Η προσπάθεια βρίσκεται ακόμη στην αρχή της. Όμως, ήδη μπορεί να δει κανείς τους πρώτους καρπούς: ένα αρχείο που δεν φυλάει απλώς, αλλά ζει. Και μια πρωτοβουλία που δεν κοιτάει το χθες με νοσταλγία, αλλά το μετατρέπει σε βάση για να ξαναχτίσουμε το σήμερα και – γιατί όχι – το αύριο.

Το ΕΚΚΟΜΕΔ, ως ο ενιαίος κρατικός φορέας για την εφαρμογή της εθνικής πολιτικής στον κινηματογράφο και τον οπτικοακουστικό τομέα, καταθέτει τα επίσημα στοιχεία των πρώτων δέκα μηνών λειτουργίας του, συμβάλλοντας με τεκμηρίωση και διαφάνεια στον δημόσιο διάλογο.

Στους πρώτους δέκα μήνες λειτουργίας του, από τον Σεπτέμβριο του 2024 έως σήμερα, το ΕΚΚΟΜΕΔ στηρίζει ουσιαστικά τον κινηματογραφικό και οπτικοακουστικό τομέα με πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ. Συγκεκριμένα:

• 11 εκατ. ευρώ έχουν προεγκριθεί ή εγκριθεί από τα επιλεκτικά προγράμματα και το ΤΑΑ για εγχώριες παραγωγές και μειοψηφικές συμπαραγωγές Ελλήνων δημιουργών – δηλαδή το 30% των συνολικών εγκρίσεων από το 2019 (38 εκατ. ευρώ).
• 20,3 εκατ. ευρώ έχουν ήδη αποπληρωθεί μέσω του cash rebate και, μετά τη σύντομη τρίμηνη παύση λόγω της διοικητικής μετάπτωσης, ξεκίνησε εκ νέου η διαδικασία των πληρωμών την Τετάρτη 4/6/2025, με την ενημέρωση των δικαιούχων για πληρωμές ύψους 18,7 εκατ. ευρώ. Σύνολο 39 εκατ. ευρώ.
• 130.000 ευρώ έχουν ήδη διατεθεί ή εγκριθεί για την προώθηση και διανομή ελληνικών ταινιών το πρώτο εξάμηνο του 2025, από τα 250.000 ευρώ του συνολικού προϋπολογισμού (αύξηση 67% σε σχέση με το 2024).

Παράλληλα:

• Ο τακτικός προϋπολογισμός του ΕΚΚΟΜΕΔ αυξήθηκε κατά 154%, με την είσπραξη 10 εκατ. ευρώ από το τέλος συνδρομητικής τηλεόρασης που πλέον αποδίδεται στον φορέα. Χάρη σε αυτό, τα επιλεκτικά προγράμματα για το 2025 ανέρχονται σε 6,5 εκατ. ευρώ, χωρίς έκτακτες επιχορηγήσεις οι οποίες προκαλούσαν καθυστερήσεις και αμαύρωναν την εικόνα του χώρου στο παρελθόν.
• 89 εκκρεμή επενδυτικά σχέδια εντάχθηκαν στο παλαιό καθεστώς του cash rebate, επιταχύνοντας τη διαδικασία υπαγωγών.
• Περίπου 100.000 ευρώ διατέθηκαν για δράσεις κατάρτισης και εκπαίδευσης, με κορυφαίο παράδειγμα το εργαστήριο παραγωγών EAVE στη Θεσσαλονίκη.
• Υπεγράφησαν στρατηγικές διεθνείς συνεργασίες με το Γαλλικό Κέντρο Κινηματογράφου (CNC), το INA, την Ecole Lumière, ενώ η διοργάνωση των Ευρωπαϊκών Βραβείων Κινηματογράφου 2027 και το Διεθνές Κέντρο Παιδικού και Εφηβικού Κινηματογράφου (CIFEJ) έρχονται στην Αθήνα.
• Ολοκληρώθηκαν όλες οι απαραίτητες διοικητικές ενέργειες για την πλήρη λειτουργία του νέου φορέα.

Τέλος, υπενθυμίζεται ότι από το 2019 έως σήμερα η Ελληνική Πολιτεία έχει επενδύσει:

• 186,5 εκατ. ευρώ συνολικά στον κινηματογραφικό και οπτικοακουστικό τομέα,
• 96 εκατ. ευρώ για την εγχώρια παραγωγή (κινηματογράφος και τηλεόραση) και
• 54,2 εκατ. ευρώ αποκλειστικά για τον Ελληνικό Κινηματογράφο.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚΚΟΜΕΔ εκφράζει τις θερμές του ευχαριστίες προς τα στελέχη και τους εργαζόμενους του φορέα για τη συστηματική και μεθοδική εργασία που κατέβαλαν τους τελευταίους δέκα μήνες, καθώς και προς το Υπουργείο Πολιτισμού για τη διαρκή στήριξη και συνεργασία.

Θερμές ευχαριστίες επίσης απευθύνονται στα σωματεία και τους επαγγελματίες του χώρου για τη σταθερή συμμετοχή τους στον διάλογο και τη συνεχή επικοινωνία.

Ευχόμαστε καλή επιτυχία σε όλες τις ταινίες και τους συντελεστές που είναι υποψήφιοι στα φετινά βραβεία ΙΡΙΣ της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Νιώθουμε υπερήφανοι για το γεγονός πως η πλειονότητα των ταινιών που θα διαγωνιστούν έχουν λάβει κρατική στήριξη ύψους σχεδόν 4,5 εκατομμυρίων από το ΕΚΚΟΜΕΔ.

“Ως ΕΚΚΟΜΕΔ πιστεύουμε ότι μόνο μέσα από συλλογική προσπάθεια, εντατική συνεργασία και κοινό σχεδιασμό μπορούμε να διαμορφώσουμε το μέλλον που αξίζει ο Ελληνικός Κινηματογράφος”, κλείνει η ανακοίνωση.