Αν η απώλεια βάρους μοιάζει περισσότερο με yo-yo παρά με μπάλα που κυλάει σε έναν ήπιο λόφο, τότε θα πρέπει να αναθεωρήσεις για τις καθημερινές σου συνήθειες.

Μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα των οποίων το βάρος παρουσίαζε διακυμάνσεις τους πρώτους μήνες ενός προγράμματος απώλειας βάρους έχασαν λιγότερο βάρος μακροπρόθεσμα, σε σύγκριση με άτομα που είχαν μια με σταθερή πρόοδο εβδομάδα με την εβδομάδα.

Η Eliza Kingsford, αδειούχος ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας του «Brain-Powered Weight Loss», που δε συμμετέχει στην έρευνα, αναφέρει για την «δίαιτα yo-yo»: «Αν κάνεις yo-yo (διακυμάνσεις στην απώλεια κιλών), αυτό είναι ένα ξεκάθαρο σημάδι ότι δεν ευθύνεται μόνο η διατροφή ή η άσκηση που κάνεις. Είναι πιθανό να σε επηρεάζουν διάφορα patterns συμπεριφοράς που έχουν «ριζωθεί» στην προσωπικότητά σου.»

Στη μελέτη Trusted Source, που δημοσιεύτηκε στις 28 Αυγούστου στο περιοδικό Obesity, οι ερευνητές παρακολούθησαν 183 άτομα που συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους διάρκειας ενός έτους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα των οποίων το βάρος είχε περισσότερες διακυμάνσεις κατά τους πρώτους 6 ή 12 μήνες έχασαν λιγότερο βάρος μετά από ένα, δύο χρόνια.

Για παράδειγμα, τα άτομα που έχασαν τέσσερα κιλά σε μια εβδομάδα, ανέκτησαν δύο την επόμενη και μετά έχασαν ένα ακόμα την επόμενη και ούτω καθεξής, τα πήγαν χειρότερα από τα άτομα που έχαναν ένα κιλό σταθερά κάθε εβδομάδα για τους πρώτους έξι μήνες.

Σε όλους τους εθελοντές δόθηκαν συγκεκριμένοι κανόνες στους οποίους έπρεπε να επικεντρωθούν κατά τη διάρκεια του προγράμματος, όπως η παρακολούθηση των καθημερινών συνηθειών, της προόδου και της πρόσληψης θερμίδων, ενώ παράλληλα έπρεπε να αυξηθεί και η σωματική τους δραστηριότητα. Οι πρώτοι έξι μήνες του προγράμματος επικεντρώθηκαν στην απώλεια βάρους, με εβδομαδιαίες μικρές ομαδικές συνεδρίες. Το τελευταίο εξάμηνο στράφηκε προς τη διατήρηση του βάρους, με όχι τόσο συχνές συνεδρίες.

Τα άτομα που ανέφεραν ότι αντιμετώπισαν θέμα με υπερφαγία, ή συναισθηματική κατανάλωση φαγητού στην αρχή της μελέτης εμφάνισαν μεγαλύτερη μεταβλητότητα βάρους και έχασαν λιγότερο βάρος μετά από ένα ή δύο χρόνια. Αυτό υποδηλώνει ότι η μεταβλητότητα του βάρους είναι αρνητικός παράγοντας στη μακροπρόθεσμη επιτυχία απώλειας βάρους.

Προσοχή όμως: Οι ερευνητές τόνισαν ότι η μελέτη δεν δείχνει ότι η μεταβλητότητα βάρους προκαλεί χειρότερα αποτελέσματα απώλειας βάρους. Τόνισα ότι μπορεί να βοηθήσει στη στόχευση ατόμων που δεν επωφελούνται από ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα απώλειας βάρους – προτού περάσουν ένα χρόνο προσπαθώντας να χάσουν βάρος.

Άλλες έρευνες έχουν επίσης βρει ότι η πρώιμη επιτυχία σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους προβλέπει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Αλλά αυτές οι μελέτες εξέτασαν την ποσοστιαία μεταβολή στην απώλεια βάρους. Αν και η απώλεια δέκα κιλών την πρώτη εβδομάδα μπορεί να είναι μια μεγάλη ώθηση για πολλούς ανθρώπους, μπορεί να μη βοηθήσει μακροπρόθεσμα αν το βάρος είναι σαν yo-yo τον υπόλοιπο χρόνο.

Ένα δραματικό παράδειγμα αυτού προέρχεται από μια μελέτη για την παχυσαρκία το 2016, στην οποία οι ερευνητές παρακολούθησαν 14 άτομα που συμμετείχαν στον διαγωνισμό «Biggest Loser». Κατά τη διάρκεια της εκπομπής (που διήρκησε 30 εβδομάδες), οι άνθρωποι έχασαν κατά μέσο όρο 129 κιλά ο καθένας. Έξι χρόνια αργότερα, όλοι εκτός από έναν είχαν ανακτήσει το μεγαλύτερο μέρος του βάρους τους. Κατά μέσο όρο πήραν 90 κιλά.

Μπορείς να αναπτύξεις βιώσιμα την απώλεια βάρους;

Ένας τρόπος για να προσεγγίσεις την απώλεια βάρους με βιώσιμο τρόπο, αναφέρει η Kingsford, είναι να θέτεις στόχους που μπορείς πραγματικά να επιτύχεις.

Για παράδειγμα, αν τρέχεις 3 χιλιόμετρα την ημέρα, 4 φορές την εβδομάδα , για να χάσεις βάρος, το επόμενο βήμα πρέπει να είναι εφικτό. Αυτό μπορεί να σημαίνει τρέξιμο 4 χιλιομέτρων σε μία ή δύο από αυτές τις ημέρες, και όχι κάνοντας άλμα κατευθείαν στα 10 χιλιόμετρα. «Όσο περισσότερο βάζεις και πετυχαίνεις στόχους», είπε η Kingsford, «τόσο περισσότερο θα μπορείς να θέτεις μεγαλύτερους στόχους και να τους πετυχαίνεις».

Η εξέταση των τροφικών ερεθισμάτων σου είναι μια άλλη βιώσιμη λύση απώλειας βάρους. Πως όμως μπορείς να το πετύχεις αυτό; Αν τρως όταν βαριέσαι, αγχώνεσαι, χαίρεσαι πολύ, αν βγαίνεις κάθε Παρασκευή βράδυ με τους κολλητούς σου από συνήθεια για ένα κρασί, αν παίρνεις «μηχανικά» ένα σακουλάκι με πατατάκια όταν κάθεσαι να παρακολουθήσεις την αγαπημένη σου τηλεοπτική εκπομπή, τότε πρέπει να παρακολουθήσεις τι ακριβώς συμβαίνει στο σώμα σου.

«Ρίξε μια ματιά στα τρέχοντα μοτίβα συμπεριφοράς σου σχετικά με το φαγητό και ανακάλυψε ποια είναι αυτά τα ερεθίσματα, είτε είναι θετικά είτε αρνητικά», είπε η Kingsford. «Στη συνέχεια, εξέτασε συστηματικά την αλλαγή αυτών των προτύπων συμπεριφοράς…» Θα εκπλαγείς με τις διαφορές.