Στην καθημερινότητα μας, βρισκόμαστε ολοένα και περισσότερο συνδεδεμένοι με τις οθόνες μας. Από το πρωί μέχρι το βράδυ, τα social media είναι η πρώτη μας συνήθεια – είτε για να ενημερωθούμε, είτε για να επικοινωνήσουμε, είτε απλώς για να ξεγελάσουμε την πλήξη μας. Όμως, καθώς οι ώρες που περνάμε μπροστά από τις οθόνες μας αυξάνονται, αυξάνονται και οι συνέπειες στην ψυχική μας υγεία: άγχη, ανασφάλειες και μια αίσθηση αποξένωσης.

To Appstinence είναι ένα νέο κίνημα που έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος στις ΗΠΑ και στοχεύει σε μια συνειδητή αποχή από τα social media, αλλά και γενικότερα από την υπερβολική χρήση των smartphones. Ο όρος προέρχεται από τη λέξη «abstinence» (αποχή) και συνδυάζει την αποχή από τις εφαρμογές με την επιστροφή στις αυθεντικές εμπειρίες ζωής.

Η ιδέα προήλθε από τη Gabriela Nguyen, φοιτήτρια στο Harvard, η οποία, μεγαλώνοντας στην καρδιά της Silicon Valley, συνειδητοποίησε πως, παρά την τεχνολογική ευχέρεια, η υπερβολική χρήση των social media προκαλεί πραγματική ψυχική κούραση. Ειδικά για εμάς, τη γενιά Z και Alpha, που γεννηθήκαμε σε έναν κόσμο γεμάτο από notifications, likes και stories, η ιδέα της αποχής μοιάζει αναζωογονητική.

Πώς λειτουργεί;

Σκοπός δεν είναι η πλήρη αποχή από την τεχνολογία, αντίθετα, μια σταδιακή και στρατηγική προσέγγιση. Η μέθοδος βασίζεται σε πέντε βήματα:

  1. Μείωση (Decrease): Αρχικά, αφαιρείς τις εφαρμογές από το κινητό σου, περιορίζοντας τη χρήση τους στο PC για την καθημερινή σου ενημέρωση. Αυτό βοηθά στο να σταματήσεις να «χαζεύεις» και να περιορίσεις τη χρήση.

  2. Απενεργοποίηση (Deactivate): Απενεργοποιείς τους λογαριασμούς σου και τους θέτεις σε κατάσταση αποχώρησης για 30 ημέρες. Δεν είναι διαγραφή – είναι απλώς μια δοκιμασία.

  3. Διαγραφή (Delete): Αν η αποχή σου πάει καλά, προχωράς στη διαγραφή των λογαριασμών σου και στην αντικατάσταση τους με πιο αυθεντικές επαφές και δραστηριότητες.

  4. Υποβάθμιση (Downgrade): Αντικαθιστάς το smartphone με μια συσκευή χαμηλότερης τεχνολογίας. Ένα «dumb phone» ή ακόμα και ένα flip phone μπορεί να είναι μια λύση για να αποφύγεις τις αδιάκοπες ειδοποιήσεις.

  5. Αποχώρηση (Depart): Αυτό είναι το τελικό βήμα: μια πιο οριστική απομάκρυνση από τα social media και μια μετάβαση σε έναν κόσμο λιγότερο ψηφιακό, όπου η επαφή με τον κόσμο γύρω σου είναι πιο ουσιαστική.

Η αλήθεια είναι ότι όσο περισσότερο χρησιμοποιούμε τα social media, τόσο πιο εύκολο είναι να χάσουμε την επαφή με το «πραγματικό» μας κόσμο. Οι μελέτες δείχνουν ότι η υπερβολική χρήση τους σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα άγχους, μοναξιάς και ψυχικής κούρασης. Για εμάς που μεγαλώσαμε μέσα στην ψηφιακή εποχή, το Appstinence είναι μια πρόκληση που μας καλεί να επανεκτιμήσουμε τη σχέση μας με την τεχνολογία και να αποκαταστήσουμε την ισορροπία στη ζωή μας.

Αντί να χάνουμε ώρες σκρολάροντας, το Appstinence μας ενθαρρύνει να δημιουργήσουμε νέες συνήθειες που θα μας επιτρέψουν να ξαναβρούμε την ηρεμία μας και την πραγματική σύνδεση.

Αν νιώθεις πως το να αφήσεις πίσω σου τις ατέλειωτες ώρες μπροστά από την οθόνη είναι κάτι που θα ήθελες να δοκιμάσεις, ξεκίνα χαλαρά. Αφαίρεσε τις πιο «εύκολες» εφαρμογές, όπως το Facebook ή το Instagram, και δες πώς αισθάνεσαι. Αφήνοντας στην άκρη τις ειδοποιήσεις, θα δεις ότι αποκτάς περισσότερο χρόνο για άλλες, πιο δημιουργικές δραστηριότητες.

Μπορούμε να συνεχίσουμε χωρίς ενημερώσεις;

Στην εποχή που οι νεότερες γενιές βρίσκονται συνεχώς online, η ανάγκη για «απομάκρυνση» από τον ψηφιακό κόσμο είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Η κίνηση αυτή ενθαρρύνει τους νέους να ξανασκεφτούν τις συνήθειες τους και να επικεντρωθούν σε όσα πραγματικά αξίζουν. Και ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση της Appstinence είναι ακριβώς αυτό: να μας υπενθυμίσει ότι η ζωή δεν είναι μόνο τα feeds και τα stories, αλλά και οι αυθεντικές στιγμές με τους γύρω μας.