Η Τζήκα Άννα είναι η νεότερη Περιφερειακή Σύμβουλος Κεντρικής Μακεδονίας, εκλεγμένη σε ηλικία μόλις 29 ετών. Παράλληλα με την επαγγελματική της δραστηριότητα ως Μηχανικός, είναι ιδρύτρια και συντονίστρια κοινωνικών πρωτοβουλιών, όπως η «Image-Based Sexual Abuse Hotline» και ο οργανισμός «Στράτα». Η αναγνώριση της καινοτόμου δράσης της επισφραγίστηκε με τη συμπερίληψή της στη λίστα Forbes 30 Under 30 Greece 2024, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική της συμβολή τόσο στον κοινωνικό όσο και στον επαγγελματικό τομέα. Με όραμα τη δημιουργία ενός δικαιότερου και πιο υποστηρικτικού περιβάλλοντος, συνεχίζει να εργάζεται για την ενδυνάμωση των γυναικών, την προώθηση της καινοτομίας και την ανάπτυξη βιώσιμων πολιτικών που ωφελούν την κοινωνία συνολικά.
Πιστεύετε ότι η κοινωνία έχει κάνει αρκετά βήματα προς την ισότητα των φύλων ή υπάρχουν ακόμα εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν;
Η κοινωνία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην προώθηση της ισότητας των φύλων, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, με τη νομοθετική προστασία, την αύξηση των γυναικών σε ηγετικές θέσεις και την ευαισθητοποίηση γύρω από θέματα ισότητας και δικαιωμάτων. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν.
Παρατηρούμε ακόμα διαφορές στις αμοιβές, χαμηλή γυναικεία εκπροσώπηση σε υψηλόβαθμες θέσεις και στερεότυπα που περιορίζουν την επαγγελματική και κοινωνική ανέλιξη των γυναικών. Επιπλέον, η έμφυλη βία, οι διακρίσεις και οι προκαταλήψεις εξακολουθούν να αποτελούν σοβαρό πρόβλημα σε πολλές χώρες, ακόμη και σε προηγμένες κοινωνίες. Το συνειδητοποίησα ακόμη περισσότερο πριν από λίγες ημέρες, κατά τη διάρκεια της σύσκεψης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Νέων Εκλεγμένων, όπου είμαι μέλος. Εκεί, εκπρόσωποι από διάφορες χώρες μίλησαν ανοιχτά για αυτές τις παθογένειες, επιβεβαιώνοντας πως η ανισότητα των φύλων παραμένει μια πραγματικότητα που απαιτεί διαρκή προσπάθεια.
Στο πλαίσιο της δράσης μου ως Περιφερειακή Σύμβουλος και μέσα από την εμπλοκή μου σε κοινωνικές οργανώσεις, εργάζομαι για την ενίσχυση των κοινωνικών δομών που στηρίζουν τις γυναίκες, είτε πρόκειται για θύματα βίας είτε για γυναίκες που επιδιώκουν την επαγγελματική τους ανέλιξη.
Παρόλο που έχουμε κάνει βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, η ισότητα των φύλων παραμένει μια δυναμική διαδικασία που απαιτεί συνεχή δράση και συλλογική ευθύνη. Υπάρχει πρόοδος, αλλά έχουμε ακόμα δρόμο να διανύσουμε.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο στερεότυπο για τις γυναίκες που θεωρείτε ότι πρέπει να σπάσει οριστικά;
Ένα από τα πιο περιοριστικά στερεότυπα που πρέπει να σπάσει οριστικά είναι η αντίληψη ότι μια γυναίκα πρέπει να δημιουργήσει οικογένεια με τον παραδοσιακό τρόπο για να θεωρείται ευτυχισμένη ή επιτυχημένη. Για δεκαετίες, η κοινωνία προβάλλει το μοντέλο της γυναίκας που ολοκληρώνεται μόνο μέσα από τον γάμο και τη μητρότητα, παραγνωρίζοντας το πιο θεμελιώδες δικαίωμά της: την επιλογή.
Η ευτυχία και η επιτυχία δεν έχουν μία μόνο μορφή. Κάθε γυναίκα έχει το δικαίωμα να επιλέξει αν θέλει να δημιουργήσει οικογένεια, πώς θέλει να ζήσει και τι θεωρεί επιτυχία για τη δική της ζωή. Το να επιβάλλεται η ιδέα ότι η μητρότητα ή ο γάμος είναι μονόδρομος υπονοεί ότι όσες κάνουν διαφορετικές επιλογές είναι λιγότερο ολοκληρωμένες – κάτι που δεν ισχύει.
Μια γυναίκα που επιλέγει να γίνει μητέρα είναι το ίδιο ισχυρή και επιτυχημένη με μια γυναίκα που επιλέγει να επικεντρωθεί στην καριέρα της ή να ακολουθήσει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Δεν υπάρχει μία «σωστή» πορεία ζωής. Η επιτυχία και η ολοκλήρωση ορίζονται διαφορετικά από κάθε άνθρωπο, και αυτό είναι που πρέπει να προστατεύσουμε.
Η ισότητα δεν σημαίνει να ακολουθούν όλες οι γυναίκες τον ίδιο δρόμο, αλλά να έχουν τη δύναμη και την ελευθερία να επιλέγουν τον δικό τους. Η πραγματική αλλαγή έρχεται όταν η κοινωνία σέβεται και υποστηρίζει έμπρακτα όλες τις επιλογές των γυναικών, χωρίς κριτική ή στερεότυπα.
Ως γυναίκα σε έναν χώρο όπου κυριαρχούν οι άνδρες, έχετε αντιμετωπίσει προκλήσεις λόγω του φύλου σας; Πώς αντιμετωπίζετε τέτοιες καταστάσεις;
Είναι γεγονός ότι σε τομείς όπως η πολιτική, η επιχειρηματικότητα και ο τεχνικός κλάδος, κυριαρχούν άνδρες, αλλά δεν αφήνω τα στερεότυπα να δημιουργούν αμφισβήτηση. Εστιάζω στα αποτελέσματα και χτίζω συνεργασίες. Η δουλειά μου και η απόδοσή μου είναι το ισχυρότερο επιχείρημα. Προσπαθώ να συνεργάζομαι με ανθρώπους που εκτιμούν την αξία και τις δεξιότητες, ανεξαρτήτως φύλου. Οι προκλήσεις υπάρχουν, αλλά δεν πρέπει να αποθαρρύνουν τις γυναίκες από το να διεκδικούν τον χώρο που τους αξίζει.
Ποιες πρωτοβουλίες έχετε αναλάβει ή σκοπεύετε να αναλάβετε για την προώθηση της γυναικείας ενδυνάμωσης στην περιοχή σας;
Οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνω δεν ξεκινούν από τη θεσμική μου ιδιότητα, και αισθάνομαι την ανάγκη να το τονίσω. Οι δράσεις μου στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας και της γυναικείας αλληλεγγύης είναι ατομικές προσπάθειες, που πηγάζουν από βαθιά ανθρωπιστικά αισθήματα και ξεκίνησαν ήδη από τα σχολικά μου χρόνια.
Μέσα από την ίδρυση των οργανισμών «Στράτα» και «Οργανισμός Προστασίας και Εκπαίδευσης για τη Σεξουαλική Κακοποίηση μέσω Εικόνας», στοχεύω να καλύψω ένα σημαντικό κενό στην κοινωνική πρόνοια, εστιάζοντας σε δύο σύγχρονα και κρίσιμα ζητήματα. Η αλλαγή δεν έρχεται μόνο με νόμους και πολιτικές, αλλά και με την προσωπική δέσμευση όλων μας να στηρίξουμε τις γυναίκες να διεκδικήσουν τη θέση που τους αξίζει.
Τι σημαίνει για εσάς ‘γυναικεία ενδυνάμωση’; Είναι θέμα προσωπικής αυτοπεποίθησης, συλλογικής δράσης ή και τα δύο;
- Είναι ένας συνδυασμός. Η ενδυνάμωση ξεκινάει από μέσα μας – από το να έχουμε πίστη στις ικανότητές μας, να μην φοβόμαστε να εκφράσουμε τις απόψεις μας και να διεκδικούμε υπεύθυνους και ηγετικούς ρόλους. Φυσικά, όλο αυτό ενισχύεται και μέσα από δίκτυα και δράσεις υποστήριξης με στόχο μια συλλογική αλλαγή κουλτούρας.
Τα social media έχουν δώσει περισσότερη φωνή στις γυναίκες, αλλά ταυτόχρονα τις εκθέτουν και σε σκληρή κριτική. Ποια είναι η άποψή σας για αυτό το δίπολο;
Τα social media έχουν τεράστια δύναμη. Μπορούν να γίνουν μέσο αλληλεγγύης, προόδου και ενδυνάμωσης των γυναικών, δίνοντάς τους βήμα για να εκφράσουν τις απόψεις τους, να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να δημιουργήσουν κοινότητες αλληλοϋποστήριξης. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, μετατρέπονται σε όπλο παρενόχλησης και εξουθένωσης των γυναικών οι οποίες γίνονται στόχος έντονης κριτικής, διαδικτυακής παρενόχλησης ή ακόμα και κακοποιητικού λόγου.
Ανάδειξη σημαντικών κοινωνικών ζητημάτων, όπως η έμφυλη βία και η ανισότητα, δίνοντας στις γυναίκες, με ένα μόλις ‘κλικ’ σε έναν χώρο όπου οι γυναίκες υφίστανται αυξημένη κριτική, πολλές φορές άδικη και σεξιστική. Ιδιαίτερα, γυναίκες σε θέσεις ηγεσίας γίνονται συχνά στόχος διαδικτυακής παρενόχλησης, φαινομένου που έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια.
Τα social media είναι ένα ισχυρό εργαλείο ενδυνάμωσης, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα παραμείνουν ένας ασφαλής χώρος έκφρασης για τις γυναίκες. Η απάντηση στη διαδικτυακή παρενόχληση δεν είναι η σιωπή, αλλά η ενίσχυση της προστασίας, της εκπαίδευσης και της αλληλεγγύης. Ο Οργανισμός Προστασίας και Εκπαίδευσης για τη Σεξουαλική Κακοποίηση μέσω Εικόνας εργάζεται προς αυτήν την κατεύθυνση. Μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα στα σχολεία, έχει στόχο την ενημέρωση για φαινόμενα ψηφιακής κακοποίησης, συμβάλλοντας στην πρόληψη και αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών, αποτρέποντας την εργαλειοποίηση των social media ως μέσα διασυρμού, εκφοβισμού και μίσους.
Πώς μπορούμε να υποστηρίζουμε περισσότερο η μία την άλλη ως γυναίκες, αντί να πέφτουμε στην παγίδα του ανταγωνισμού;
Ο ανταγωνισμός μεταξύ των γυναικών είναι ένα στερεότυπο που έχει καλλιεργηθεί για χρόνια, συχνά ενισχυμένο από κοινωνικές δομές που παρουσιάζουν την επιτυχία ως «περιορισμένο αγαθό». Στην πραγματικότητα, η γυναικεία αλληλεγγύη είναι υπαρκτή και ισχυρή. Αποτελεί ένα δυνατό εργαλείο που διαμορφώνει ένα πιο υποστηρικτικό περιβάλλον για όλες μας.
Προσωπικά, αντλώ δύναμη από άλλες γυναίκες και ζητώ τη συμβουλή εκείνων που έχουν ήδη διανύσει μια επιτυχημένη πορεία. Η αλληλοϋποστήριξη και η αναγνώριση της αξίας η μία της άλλης δημιουργούν χώρους συνεργασίας και όχι ανταγωνισμού.
Ενισχύοντας αυτή την κουλτούρα αλληλεγγύης, δίνουμε περισσότερες ευκαιρίες στις γυναίκες να εξελιχθούν χωρίς εμπόδια και στερεότυπα. Δεν υπάρχει μόνο μία θέση στο τραπέζι για τις γυναίκες – μπορούμε να δημιουργήσουμε περισσότερες!
