«Με λένε Κλειώ και έχω 9 μέρες να καταναλώσω σοκολάτα… Δεν αισθάνομαι καλά, τα στερητικά συμπτώματα υπάρχουν ακόμα στο σώμα μου και στο μυαλό μου». Σε ένα υποθετικό σύμπαν, οι απανταχού σοκολατομανείς μπορεί να χρειάζονταν ομάδα απεξάρτησης…

Υπάρχει όμως αυτή η εξάρτηση ή είναι όλα στο μυαλό μας;

Η κατανάλωση της σοκολάτας σχετίζεται με τα συναισθήματά μας. Η ζάχαρη, το λίπος και τα υπόλοιπα συστατικά της (θεοβρωμίνη, φαινυλαιθυλαμίνη, σίδηρος, καφεΐνη, τρυπτοφάνη), έχει βρεθεί πως επιδρούν στον εγκέφαλό μας με παρόμοιο τρόπο με αυτό που δρουν τα κανναβοειδή… Εκτός από την ευφορία που προκαλεί, η σοκολάτα θεωρείται πως τονώνει τον οργανισμό και βοηθά στην εγρήγορσή του… Τα δεδομένα όμως, αρχίζουν να μπλέκονται και να τίθενται υπό αμφισβήτηση τη στιγμή που οι επιδράσεις της είναι παροδικές, και αυτό είναι κάτι που μπορούμε όλοι εμείς οι «εξαρτημένοι» να επιβεβαιώσουμε.

Το πόσο επηρεάζει η σοκολάτα τη διάθεσή μας, αποδεικνύεται και από ένα πείραμα που πραγματοποιήθηκε σε ένα βιβλιοπωλείο, όπου οι Βέλγοι επιστήμονες γέμισαν το χώρο με άρωμα σοκολάτας για να διαπιστώσουν ότι αυξήθηκαν οι πωλήσεις ρομαντικών μυθιστορημάτων ή βιβλίων μαγειρικής κατά έξι φορές! Ο έρωτας και η μαγειρική είναι έννοιες άμεσα συνδεδεμένες με τη σοκολάτα. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι επηρεαζόμαστε και από τα βιώματά μας και τις εικόνες που έχουμε στο μυαλό μας για αυτό το ιδιαίτερο τρόφιμο. Και μόνο η λέξη σοκολάτα φωνάζει απόλαυση και σε αυτό έχουν συμβάλει σημαντικά οι διαφημίσεις, οι ρομαντικές ταινίες και οι γονείς-νονοί-παππούδες μας που με κάθε ευκαιρία μας δώριζαν όλων των ειδών σοκολάτες. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο σοκολατισμός είναι φαινόμενο του δυτικού πολιτισμού, το οποίο αφήνει σχετικά αδιάφορους τους κάτοικους της άπω Ανατολής, οι οποίοι φαίνονται να έχουν άλλα κολλήματα…

Είναι λοιπόν να απορεί κανείς. Αν ήταν όντως τόσο εθιστική η σοκολάτα δε θα αφορούσε τους πάντες; Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως πρόκειται πιθανότατα για μια ψυχολογική και όχι σωματική εξάρτηση. Βέβαια, είναι τόσο έντονος ο εθισμός για αρκετά μεγάλο μέρος το πληθυσμού που έχουν αναγκαστεί να κάνουν διάφορες έρευνες και να χρησιμοποιήσουν placebo αλλά και υποκατάστατα σοκολάτας σε μορφή χαπιού. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως κανένα υποκατάστατο ή placebo δεν ικανοποίησε τους καταναλωτές με το μοναδικό τρόπο της πραγματικής σοκολάτας. Αυτό τους οδήγησε στο πόρισμα ότι δεν είναι μόνο η σύσταση της σοκολάτας, αλλά και η υφή της, η εικόνα της, η γεύση της και η μυρωδιά της που την καθιστούν άκρως ελκυστική. 

Άλλο ένα θεματάκι είναι και οι ενοχές που έχουμε σε σχέση με την κατανάλωση της σοκολάτας. Το γεγονός ότι ξέρουμε πως έχει πολλές θερμίδες και πως δε χρειάζεται να τη φάμε όλη, αλλά η γεύση της δε μας επιτρέπει να σταματήσουμε, μας γεμίζει με τύψεις! Ε, και όπως και να το κάνουμε το απαγορευμένο είναι πιο απολαυστικό και δελεαστικό. Θα ήθελα πολύ να μιλήσω για το οφέλη της μέτριας κατανάλωσης σοκολάτας αλλά αυτή αφορά την κατανάλωση 50-70 γραμμαρίων σοκολάτας την εβδομάδα, το οποίο αντιστοιχεί σε ένα σοκολατάκι την ημέρα και φοβάμαι το επερχόμενο «κράξιμο». Εκεί που τελειώνουν τα επιστημονικά επιχειρήματα, ξεκινά η γεύση και η γνωστή υφή που όλοι αγαπήσαμε. Κόψτε ένα κομματάκι και αφήστε το σιγά σιγά και βασανιστικά να λιώσει στο στόμα. Αν αυτό δεν προκαλεί εξάρτηση τότε τι;

Κλειώ Δημητριάδου

Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος